آیین‌نامه‌ کارهای‌ سخت‌ و زیان‌ آور

[tex_mojtaba]

[JUSTIFY]ماده‌ 1: كارهاي‌ سخت‌ و زيان‌ آور كارهايي‌ است‌ كه‌ در آنها عوامل‌ فيزيكي‌، شيميايي‌، مكانيكي‌ و بيولوژيكي‌ محيط‌ كار غير استاندارد بوده‌ كه‌ در اثر اشتغال‌ كارگر تنشي‌ به‌ مراتب‌ بالاتر از ظرفيت‌هاي‌ طبيعي‌ (جسمي‌ و رواني‌) در وي‌ ايجاد مي‌گردد كه‌ نتيجه‌ آن‌ بيماري‌ شغلي‌ و عوارض‌ ناشي‌ از آن‌ مي‌باشد.

تبصره‌ - كارهايي‌ كه‌ در آن‌ عوامل‌ و شرايط‌ محيط‌ كار به‌ دليل‌ نقص‌ يا عدم‌ استفاده‌ از امكانات‌ فني‌ و مهندسي‌ و موازين‌ پيشگيري‌ غير استاندارد باشد چنانچه‌ با رفع‌ نقص‌ و يا به‌ كارگيري‌ امكانات‌ فوق‌ بتوان‌ اين‌ عوامل‌ را به‌ حد استاندارد و مجاز رسانيد جزء كارهاي‌ سخت‌ و زيان‌ آور محسوب‌ نمي‌گردد.

تشخيص‌ اين‌ امر به‌ عهده‌ كميته‌ ماده‌ 18 اين‌ آيين‌نامه‌ خواهد بود. بر اين‌ اساس‌ كارهاي‌ سخت‌ و زيان‌ آور به‌ شرح‌ مواد آتي‌ خواهد بود.

ماده‌ 2: كار در معادن‌ اعم‌ از تحت‌ الارضي‌ يا سطح‌ الارضي‌ كه‌ ايجاب‌ مي‌نمايد كارگران‌ در تونل‌ها و راهروهاي‌ سر پوشيده‌ به‌ استخراج‌ بپردازند.

تبصره‌ - كار استخراج‌ شامل‌ جدا كردن‌ يا منفجر ساختن‌ مواد از سطح‌ كار، حمل‌ مواد عمليات‌ مربوط‌ به‌ انفجار، اداره‌ تأسيسات‌ آب‌ و برق‌ در داخل‌ معدن‌ و به‌ طور كلي‌ هر گونه‌ مباشرت‌ و نظارتي‌ كه‌ ايجاب‌ نمايد كارگر در تونل‌ها، راهروها يا ميله‌هاي‌ معدن‌ انجام‌ وظيفه‌ نمايد، مي‌باشد.

ماده‌ 3: حفر قنوات‌ و چاه‌ها و فاضلاب‌ها و تونل‌هاي‌ زير زميني‌ و كار در مخازن‌ سر بسته‌.

ماده‌ 4: تخليه‌ و حمل‌ مواد مذاب‌ از كوره‌هاي‌ مشغول‌ به‌ كار و كار مستمر در مجاورت‌ كوره‌هاي‌ ذوب‌ به‌ نحوي‌ كه‌ كارگر در معرض‌ مستقيم‌ حرارت‌ يا بخارات‌ زيان‌ آور متصاعد از كوره‌ باشد.

ماده5: كارگراني‎كه‎مستقيماً و مستمراً در امرتوليد دركارگاه‌هاي‎دباغي‌، سالامبورسازي‌ و روده‌ پاك‌كني‌ اشتغال‌ دارند و كار مستمر در گندابروها- جمع‌آوري‌، حمل‌ و دفن‌ زباله‌ شهري‌.

ماده‌ 6: كار كارگراني‌ كه‌ مستمراً به‌ امر جمع‌ آوري‌ و انتقال‌ و انبار كردن‌ كود (نظافت‌ مستمر طويله‌، اصطبل‌، سالن‌هاي‌ پرورش‌ طيور) در واحدهاي‌ دامداري‌ و طيور اشتغال‌دارند.

ماده‌ 7: كار مستمر و مداوم‌ در فضاي‌ باز و در ارتفاع‌ بيش‌ از پنج‌ متر از سطح‌ زمين‌ بر روي‌ دكلها، اتاقك‌هاي‌ متحرك‌، داربست‌ها و اسكلت‌ها.

ماده8: كار مداوم‌ برروي‌ خطوط‌ و پستهاي‌ انتقال‎برق‌ با فشار شصت‌وسه‌ كيلوولت‌ و بالاتر.

ماده‌ 9: مشاغل‌ شن‌ پاشي‌، پخت‌ آسفالت‌ دستي‌، قيرپاشي‌ و مالچ‌ پاشي‌.

ماده‌ 10: عمليات‌ جوشكاري‌ در داخل‌ مخازن‌.

ماده‌ 11: كارهايي‌ كه‌ استمرار آنها موجبات‌ ابتلا به‌ بيماري‌ها حاصل‌ از اشعه‌ را فراهم‌ مي‌آورد، نظير كار با مواد راديواكتيو و قرار گرفتن در معرض‌ پرتوهاي‌ يونساز به‌ تشخيص‌ مراجع‌ ذي‌صلاح‌ و به‌ استناد قانون‌ حفاظت‌ در برابر اشعه‌ مصوب‌ جلسه‌ مورخ‌ بيستم‌ فروردين‌ ماه‌ 1368 مجلس‌ شوراي‌ اسلامي‌.

ماده‌ 12: كار در محل‌هاي‌ با فشار محيط‌ بيش‌ از حد مجاز از قبيل‌ غواصي‌.

ماده‌ 13: كار مستمر در محيط‌هايي‌ كه‌ با وجود رعايت‌ مقررات‌ حفاظتي‌ و ايمني‌ موجبات‌ بيماري‌هاي‌ گوشي‌ و يا كري‌ كارگر را فراهم‌ سازد.

ماده‌ 14: كار در امور سمپاشي‌ باغات‌ و اشجار و مزارع‌ و ضدعفوني‌ اماكن‌ و طويله‌ها و آشيانه‌هاي‌ مرغداري‌ در زمان‌ سمپاشي‌.

ماده‌ 15: كار كارگراني‌ كه‌ مستقيماً در امر توليد و تركيب‌ سموم‌ و حشره‌ كش‌ها اشتغال‌ دارند در زمان‌ انجام‌ كار.

ماده‌ 16: كار با وسايل‌ داراي‌ ارتعاش‌ درحدي‌ كه‌ براي‌ سلامتي‌ كارگر زيان‌ آور باشد.

ماده‌ 17: مركز تحقيقات‌ و تعليمات‌ حفاظت‌ و بهداشت‌ كار، حد مجاز و استاندارد هريك‌ از مواد شيميايي‌ و عوامل‌ بيولوژيكي‌ و فيزيكي‌ كه‌ در اين‌ آيين‌نامه‌ نامبرده‌ شده‌ است‌ پس‌ از تشكيل‌كميته‌هاي‌ تخصصي‎تعيين‌ و جهت‎تصويب‌ به‌ شورايعالي‌ حفاظت‎فني‌ پيشنهاد مي‌نمايد.

تركيب‌ كميته‌هاي‌ تخصصي‌ را شورايعالي‌ حفاظت‌ فني‌ تعيين‌ خواهد نمود.

ماده‌ 18: به‌ منظور حسن‌ اجراي‌ مقررات‌ اين‌ آيين‌نامه‌ كميته‌اي‌ متشكل‌ از اعضاء زير:

(1) مدير كل‌ كار و امور اجتماعي‌ استان‌ كه‌ رياست‌ كميته‌ را عهده‌ دار خواهد بود؛

(2) بازرس‌ كار استان‌ به‌ انتخاب‌ مدير كل‌ كار و امور اجتماعي‌؛

(3) يك‌ نفر نماينده‌ سازمان‌ تأمين‌ اجتماعي‌ استان‌؛

(4) يك‌ نفر پزشك‌ يا كارشناس‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌ با معرفي‌ سازمان‌ منطقه‌اي‌ بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشكي‌ استان‌؛

(5) يك‌ نفر نماينده‌ كارفرما به‌ انتخاب‌ و معرفي‌ كانون‌ اتحاديه‌هاي‌ صنفي‌ استان‌؛

(6) يك‌ نفر نماينده‌ كارگر به‌ انتخاب‌ و معرفي‌ كانون‌ هماهنگي‌ شوراهاي‌ اسلامي‌ كار استان‌ يا كانون‌ انجمن‌هاي‌ كارگران‌ استان‌ و يا مجمع‌ نمايندگان‌ كارگران‌ استان‌؛

(7) يك‌ نفر نماينده‌ اداره‌ كل‌ صنايع‌ استان‌؛

(8) يك‌ نفر نماينده‌ اداره‌ كل‌ صنايع‌ سنگين‌ استان‌؛

(9) يك‌ نفر نماينده‌ اداره‌ كل‌ معادن‌ و فلزات‌ استان‌؛

(10) يك‌ نفر نماينده‌ اداره‌ كل‌ كشاورزي‌ استان‌؛

(11) يك‌ نفر نماينده‌ صنعت‌ نفت‌ استان‌

(12) يك‌ نفر نماينده‌ سازمان‌ حفاظت‌ محيط‌ زيست‌ استان‌؛

(13) يك‌ نفر نماينده‌ سازمان‌ جهاد سازندگي‌ استان‌؛

(14) يك‌ نفر از اساتيد دانشگاه‌ با معرفي‌ دانشگاه‌ استان‌.

در هر استان‌ و در محل‌ اداره‌ كل‌ كار و امور اجتماعي‌ و با وظائف‌ زير تشكيل‌ مي‌گردد:

الف‌ - تطبيق‌ مشاغل‌ سخت‌ و زيان‌ آور با مواد اين‌ آيين‌نامه‌ و اعلام‌ آن‌ به‌ مراجع‌ ذي‌ربط‌.

ب‌ - بررسي‌ مشاغلي‌ كه‌ در اين‌ آيين‌نامه‌ به‌ عنوان‌ كارهاي‌ سخت‌ و زيان‌ آور ذكر نگرديده‌ است‌ و از طرف‌ كارگران‌ يا كارفرمايان‌ و يا ساير مراجع‌ سخت‌ و زيان‌ آوري‌ آن‌ تقاضا شده‌ و اعلام‌ نتيجه‌ به‌ شورايعالي‌ حفاظت‌ فني‌.

ج‌ - بررسي‌ مواردي‌ كه‌ شغل‌ يا مشاغل‌ با اتخاذ تدابير لازم‌ حالت‌ سختي‌ و زيان‌آوري‌ آنها از بين‌ رفته‌ و در عداد مشاغل‌ عادي‌ در آمده‌اند و اعلام‌ آن‌ به‌ مراجع‌ ذي‌ ربط‌ به‌ منظور حذف‌ مزايايي‌ كه‌ به‌ عنوان‌ مزاياي‌ كار سخت‌ و زيان‌ آور پرداخت‌ مي‌گرديده‌ است‌.

تبصره‌ 1 - جلسات‌ كميته‌ مذكور با حضور حداقل‌ 7 نفر از اعضاء رسميت‌ يافته‌ و تصميمات‌ كميته‌ با اكثريت‌ آراء حاضرين‌ در جلسه‌ معتبر خواهد بود.

تبصره‌ 2 - كميته‌ قبل‌ از اتخاذ تصميم‌ موظف‌ است‌ نظريات‌ كارشناسي‌ را در خصوص‌ ارزيابي‌ محيط‌ كار از نظر حد مجاز عوامل‌ فيزيكي‌ و شيميايي‌ و مكانيكي‌ شرايط‌ كار و وسايل‌ استحفاظي‌ جمعي‌ و فردي‌ از مركز تحقيقات‌ و تعليمات‌ حفاظت و بهداشت‌ كار و يا ساير مراجع‌ مورد تاييد وزارت‌ كار و امور اجتماعي‌ تحصيل‌ نمايد.

ماده‌ 19: كليه‌ كارفرمايان‌ مكلفند قبل‌ از ارجاع‌ كارهاي‌ سخت‌ و زيان‌آور را به‌ كارگران‌ جديدالاستخدام‌ و يا كارگراني‌ كه‌ مي‌خواهند جديداً به‌ اين‌ گونه‌ كارها گمارده‌ شوند ترتيب‌ انجام‌ معاينات‌ پزشكي‌ آنان‌ را از لحاظ‌ قابليت‌ و استعداد جسماني‌ متناسب‌ با نوع‌ كارهاي‌ مرجوع‌ بدهند.

ماده‌ 20: مقررات‌ اين‌ آيين‌نامه‌ به‌ استناد تبصره‌ ماده‌ 52 قانون‌ كار جمهوري‌ اسلامي‌ ايران‌ مي‌باشد و ارتباط‌ به‌ تصميمات‌ كميته‌هاي‌ موضوع‌ قانون‌ بازنشستگي‌ پيش‌ از موعد بيمه‌ شدگان‌ تامين‌ اجتماعي‌ موضوع‌ مصوبات‌ مورخ‌ 28/2/1367 و 24/6/1370 مجلس‌ محترم شوراي‌ اسلامي‌ كه‌ مطابق‌ با ضوابط‌ و مقررات‌ خاص‌ خود و در ارتباط‌ با شخص‌ و شغل‌ و زمان‌ و موقعيت‌ كار به‌ مورد اجرا گذاشته‌ شده‌ است‌، ندارد.

اين‌ آيين‌نامه‌ مشتمل‌ بر 20 ماده‌ و 4 تبصره‌ باستناد ماده‌ 52 قانون‌ كار جمهوري‌ اسلامي‌ ايران‌ در جلسه‌ نهايي‌ مورخ‌ 4/3/1370 شورايعالي‌ كار تهيه‌ و پس‌ از بررسي‌ مجدد و اصلاحاتي‌ در جلسات‌ متعدد شورايعالي‌ حفاظت‌ فني‌ در جلسه‌ 12/8/71 تاييد و در تاريخ‌ 29/9/71 به‌ تصويب‌ وزراي‌ كار و امور اجتماعي‌ و بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشكي‌ رسيد.[/JUSTIFY]