ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ در ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ آب و ﻓﺎﺿﻼب

[naderloo]

[align=justify]ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ:
‫ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﻋﺎم آن ﺑﻪ ﻓﺮآﻳﻨﺪي اﻃﻼق ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﺨﻠﻮﻃﻲ از ﻣﻮاد ﺟﺎﻣﺪ ﻣﻌﻠﻖ و ﻣﺎﻳﻊ ﻃﻲ آن ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺑﻪ ‫ﻣﺎﻳﻊ زﻻل و ﺳﻮﺳﭙﺎﻧﺴﻴﻮﻧﻲ ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ زﻳﺎد ﻣﻮاد ﺟﺎﻣﺪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲﮔﺮدد. در ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ آب و ﻓﺎﺿﻼب ﻣﻨﻈﻮر از ‫ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﺟﺪا ﻛﺮدن ﻣﻮاد ﺟﺎﻣﺪ ﻣﻌﻠﻖ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻴﺮوي ﮔﺮاﻧﺶ از آب و ﻳﺎ ﻓﺎﺿﻼب اﺳﺖ. ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ1 و ﺗﻐﻠﻴﻆ2 در ‫ﭘﺎرهاي از ﻣﻮارد ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﺮادف ذﻛﺮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ؛ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ اﺻﻮﻻً در ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﺣﺬف ﻣﻮاد ﻣﻌﻠﻖ از آب ‫و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ آب ﻋﺎري از اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮاد ﻣﻄﺮح اﺳﺖ؛ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ در ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﻐﻠﻴﻆ ﻣﻨﺤﺼﺮاً ازدﻳﺎد ‫ﻏﻠﻈﺖ ﻟﺠﻦ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﺳﺖ.
‫ﺷﻨﺎورﺳﺎزي ﺑﻪ ﻓﺮآﻳﻨﺪي ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺟﺪاﺳﺎزي ﻣﻮاد ﺟﺎﻣﺪ ﻣﻌﻠﻖ از آب ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻴﺮوي ﺷﻨﺎوري ﻣﻮاد ‫ﺟﺎﻣﺪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﭘﺬﻳﺮد و ﻧﻴﺮوي ﮔﺮاﻧﺶ ﻧﻘﺸﻲ در اﻳﻦ ﺟﺪاﺳﺎزي ﻧﺪارد.
‫ﻣﻮاد ﻣﻌﻠﻖ در آب ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻴﺰان ﻏﻠﻈﺖ ﻣﻮاد ﻣﻌﻠﻖ و ﺧﻮاص اﻳﻦ ذرات ﺑﻪ ﭼﻬﺎر ﺻﻮرت ﻣﺘﻔﺎوت ﺗﻪﻧﺸﻴﻦ ‫ﻣﻲﮔﺮدﻧﺪ.اﻳﻦ ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي ﺑﻪ ﻗﺮار ذﻳﻞ اﺳﺖ:
‫در اﻳﻦ ﻃﺒﻘﻪ ذرات ﻣﻌﻠﻖ ﺗﻤﺎﻳﻠﻲ ﺑﻪ ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﺪارﻧﺪ و در ﺻﻮرت اﺻﺎﺑﺖ ﺑﻪ ‫ﻃﺒﻘﻪ ‫ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ در ﻫﻨﮕﺎم ﻧﺸﺴﺖ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ اﺗﺼﺎﻟﻲ ﺑﻴﻦ آﻧﻬﺎ اﻧﺠﺎم ﻧﻤﻲﭘﺬﻳﺮد.

اﻳﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ذرات ﺟﺎﻣﺪ ﻣﻌﻠﻘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻫﻨﮕﺎم ﻧﺸﺴﺖ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻲﭼﺴﺒﻨﺪ و ﻫﻤﻮاره ‫ﺑﺰرﮔﺘﺮ و ﺳﻨﮕﻴﻦﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ.
‫ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﻧﺎﺣﻴﻪاي1- ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ذرات ﻣﻌﻠﻖ داراي ﻏﻠﻈﺖ زﻳﺎد و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﻴﺮوي ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ، در اﻳﻦ ‫ﺻﻮرت ﻫﺮ ذره ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ذره دﻳﮕﺮ داراي ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺛﺎﺑﺘﻲ اﺳﺖ و ﻫﻨﮕﺎم ﻧﺸﺴﺖ، ﻣﻮاد ﻣﻌﻠﻖ ﺑﻪ ‫ﺻﻮرت ﻻﻳﻪ اي از آب ﺟﺪا ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ.
‫ﺗﻪ ﻧﺸﻴﻨﻲ ﻓﺸﺮده در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ذرات ﻣﻌﻠﻖ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻏﻠﻈﺖ زﻳﺎد ﺑﻪ ﻣﻴﺰاﻧﻲ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﺰدﻳﻚاﻧﺪ ﻛﻪ در واﻗﻊ ‫ذرات در ﺗﻤﺎس ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻗﺮار دارﻧﺪ و وزن ذرات در ﻫﺮ ﻻﻳﻪ از ﻣﻮاد ﺟﺎﻣﺪ در ﺣﺎل ‫ﻧﺸﺴﺖ، ﺗﻮﺳﻂ ﻻﻳﻪ زﻳﺮ ﺗﺤﻤﻞ ﻣﻲﺷﻮد. ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻻﻳﻪﻫﺎ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ در ﺣﺎل ﻓﺸﺮده ﺷﺪن ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ.
‫در ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﺼﻔﻴﻪ آب، ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﻃﺒﻘﻪ 1 در ﺣﻮﺿﭽﻪﻫﺎي داﻧﻪﮔﻴﺮ اﺗﻔﺎق ﻣﻲاﻓﺘﺪ و ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﭘﺲ از ﻋﻤﻠﻴﺎت اﻧﻌﻘﺎد و ‫ﻟﺨﺘﻪﺑﻨﺪي در ﺣﻮﺿﻬﺎي ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ، ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻃﺒﻘﻪ 2 رخ ﻣﻲدﻫﺪ.
‫ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﻧﺎﺣﻴﻪاي و ﻓﺸﺮده ﻣﻨﺤﺼﺮاً در ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻐﻠﻴﻆ ﻟﺠﻦ ﺣﺎﺻﻞ از ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﺼﻔﻴﻪ دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد.
‫راﻧﺪﻣﺎن ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ در ﻣﻮرد ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﻃﺒﻘﻪ 1 ﺑﻪ ﺑﺎر ﺳﻄﺤﻲ ﺣﻮض ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد و ﻋﻤﻖ ﺣﻮﺿﭽﻪ در اﻳﻦ ‫راﻧﺪﻣﺎن ﻧﻘﺸﻲ ﻧﺪارد؛ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ در ﻣﻮرد ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﻃﺒﻘﻪ 2 ﻋﻤﻖ ﺣﻮﺿﭽﻪ ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﺗﻮام ﺑﺎ ﺑﺎر ﺳﻄﺤﻲ ﻋﻮاﻣﻞ ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪه اﻳﻦ راﻧﺪﻣﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ. در ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﻃﺒﻘﻪ 1 در واﻗﻊ ﺳﺮﻋﺖ ﻧﺸﺴﺖ ذرات ﻣﻨﺤﺼﺮاً در راﻧﺪﻣﺎن ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ‫ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ، در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ در ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﻃﺒﻘﻪ 2 ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﻧﺸﺴﺖ ذرات ﻣﻄﺮح اﺳﺖ، ﺑﻠﻜﻪ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ ‫و اﻳﺠﺎد ﻟﺨﺘﻪ ﺗﻮﺳﻂ ذرات ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ راﻧﺪﻣﺎن ﺗﺎﺛﻴﺮ دارد.

‫راﻧﺪﻣﺎن ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ در ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﻧﺎﺣﻴﻪاي ﺑﺎ ﻇﺮﻓﻴﺖ زﻻلﺳﺎزي3 و ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺗﻐﻠﻴﻆ4ﺣﻮض ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ‫ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ روش وﻳﮋهاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﮔﺮدد. ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﻓﺸﺮده در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺨﺸﻲ از ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ در ﺣﺎﻟﺖ ‫ﻧﺎﺣﻴﻪاي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ ﺣﻮض ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ در ﻻﻳﻪ ﻟﺠﻦ رخ ﻣﻲدﻫﺪ و ﻣﺎﻻً در راﻧﺪﻣﺎن ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ‫ﻣﻠﺤﻮظ ﻣﻲﺷﻮد.
منابع:نشريه شماره 177 راهنماي بهره برداري و نگهداري واحد هاي تصفيه خانه آب

سایر موضوعات مرتبط:
[/align]فرآیند اﻧﻌﻘﺎد و ﻟﺨﺘﻪﺑﻨﺪي در تصفیه آب و حذف کلوئید
ﺗﺎﺛﻴﺮات ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و اﺳﺘﺎﻧﺪارﻫﺎ‬ي تري هالومتان ها
ﻫﻮادﻫﻲ‬ چیست
ﻛﻠﺮزﻧﻲ آب ﺧﺎم‬ یا پیش کلرزنی
ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎي ﺗﺼﻔﻴﻪ آب
ﺣﺬف ﺗﺮي ﻫﺎﻟﻮﻣﺘﺎﻧﻬﺎ