خطر تنفس در جایگاهای سوخت

[elham9192]

ايرن: آلاينده "بنزن" در بنزين خودروها، ‌پمپ بنزين‌ها را به يکي از مهمترين کانونهاي آلودگي هوا تبديل کرده است. آمارها نشان مي‌دهد بنزن در جايگاهها حداقل 38 و حداکثر بيشتر از 438 برابر حد استاندارد و ميزان غلظت ميانگين آن نيز بيش از 210 برابر حد مجاز استاندارد ملي است. به گزارش خبرنگار مهر، بدون ترديد موضوع آلودگي هوا از چالشهاي جدي شهر تهران است. هر روز نيز بر کانونهاي آلوده کننده هواي پايتخت افزوده مي شود. يکي از مهترين مراکز آلودگي هواي تهران جايگاه هاي سوخت است. بر اساس نتايج آخرين بررسي‌هاي شرکت کنترل کيفيت هواي تهران، جايگاه‌هاي عرضه بنزين از نظر آلاينده‌هاي بنزن و تولوئن در وضعيت حادي قرار دارند و غلظت متوسط آلاينده بنزن درجايگاه‌هاي بنزين به 438 برابر حد استاندارد مي‌رسد.
يوسف رشيدي، مديرعامل شرکت کنترل کيفيت هواي تهران در گفتگو با خبرنگارمهر با بيان اين که امروزه بنزن به دليل استفاده زياد در صنايع جزء 20 محصول شيميايي عمده در جهان بحساب مي‌آيد، مي گويد: در بسياري از صنايع، بنزن براي توليد استايرن، ساخت پلاستيک و نايلون و لاستيک، فيبرهاي مصنوعي، رزين‌هاي مختلف، رنگ، معرف، دارو، حشره‌کش‌ها، چسب، حلال، مواد منفجره، جوهر، براق کننده‌ها و روان کننده‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
او با بيان اين که استفاده از بنزن در سوخت خودروها به منظور افزايش بهسوزي سوخت است ادامه مي دهد: فعاليت‌هاي صنعتي و سوخت مصرفي خودروها مهمترين منبع انتشار بنزن در محيط زيست هستند. در اين صنايع بنزن به عنوان ماده خام و يا حلال استفاده مي شود.
بنزن از طريق تنفس وارد بدن انسان مي شود
رشيدي با اشاره به اثرات نامطلوب بنزن بر سلامتي انسانها مي گويد: بطور کلي بنزن از طريق تنفس، بلعيدن و تماس مستقيم (پوست) وارد بدن انسان مي‌شود. اثرات مخرب بنزن بر روي سلامتي انسان به عواملي چون غلظت و طول مدت تماس بستگي دارد. بيشترين اطلاعات به دست آمده در گذشته در مورد تأثيرات طولاني مدت از مطالعات و آزمايش‌هاي انجام گرفته روي کارگران در معرض بنزن بدست آمده است.
ولي امروزه دسترسي به تجهيزات حفاظتي مانند ماسک باعث شده است تا تعداد افراد مبتلا به مسموميت‌هاي ناشي از تماس با بنزن کاهش يابد.
سرگيجه، سردرد، بيهوشي و رعشه ؛ عوارض تنفس بنزن
اوعوارض عصبي ناشي ازاستنشاق بنزن شامل خواب آلودگي، سرگيجه، سردرد، بيهوشي و رعشه مي داند و مي گويد: بلعيدن مقدار زيادي بنزن باعث سرگيجه، تهوع، تشنج، بي‌خوابي، تحريک معده و افزايش ضربان قلب، اغما و مرگ مي‌شود و تنفس بخارات بنزن باعث سوزش پوست، چشم و مشکلات شديد تنفسي شده، همچنين تماس مستقيم با بنزن باعث قرمزي، تورم و تاول‌هاي پوستي مي‌شود.
نتايج آزمايشات نشان مي‌دهد که عوارض حاد ناشي از تأثير بلع بنزن بيشتر از استنشاق و تماس پوستي است اما تأثيرات سطوح پايين غلظت بنزن موجود در غذا و يا نوشيدني‌ها هنوز مشخص نيست.
اثرات مزمن؛ اختلالات خوني
اثرات مزمن ناشي از استنشاق بنزن باعث اختلالات خوني در انسان مي شود.آزمايشات نشان مي‌دهند تماس طولاني مدت با بنزن، تأثيرات مخربي را بر روي بافت‌هاي سازنده سلول‌هاي خون خصوصا سلول هاي مغز استخوان مي‌گذارد.
استاندارد هواي پاک آلاينده بنزن براي سال هاي 1388، 1389و 1390
اين تأثيرات باعث کاهش توليد سلول هاي مغز استخوان شده و موجب کم خوني مي شود.
کاهش در ديگر اجزاي خون مي‌تواند موجب خونريزي شديد و کاهش گلبول‌هاي سفيد خون و آنتي بادي‌ها ‌شود که نتيجه آن کاهش مقاومت سيستم ايمني بدن در مواجهه با بيماريهاست .
رشيدي با بيان اينکه جايگاههاي عرضه بنزين از جمله مکانهايي هستند که امکان انتشار ترکيبات آلي در آن زياد بوده مي گويد: به دليل تردد اقشار مختلف مردم به خصوص متصديان و کارگران شاغل در اين جايگاهها و اطراف آن، شرکت کنترل کيفيت هوا در خرداد و تيرماه سال 1390 اقدام به اندازه گيري اين آلايندهها درهواي پنج جايگاه عرضه بنزين شهر تهران کرد. مدت هر نمونه برداري 50 دقيقه بوده و10 ليتر هواي آزاد جايگاهها با دبي بسيار کم براي هر نمونه استفاده شده است.
وضعيت آلاينده بنزن (بر حسبppb )
بنزن در جايگاهها حداقل 38 برابر حد استاندارد است
او با تاکيد بر اينکه در محوطه تمام جايگاهها غلظت بنزن در حد بسيار بالايي است اضافه مي کند: براساس پايش ها ميزان بنزن در جايگاه ها حداقل 38 و حداکثر بيشتر از 438 برابر حد استاندارد است و ميزان غلظت ميانگين نيز به بيش از 210 برابر حد مجاز استاندارد ملي مي رسد.
رشيدي با اشاره به نتايج پالايش هواي جايگاه هاي سوخت مي گويد: با توجه به ميزان غلظت آلاينده هاي بنزن، تولوئن، اتيل بنزن و زايلن که طي اين نمونه برداري در تعدادي از جايگاههاي توزيع بنزين شهر تهران مورد توجه قرار گرفت ملاحظه مي شود که محوطه اين جايگاهها از نظر آلاينده هاي بنزن و تولوئن در وضعيت حادي قرار دارند و غلظت متوسط ايستگاههاي شهر تهران از نظر آلاينده بنزن نسبت به استانداردهاي هواي پاک به 210 برابر مي رسد.
اما شرکت ملي پخش فراوردهاي نفتي ايران اين آمارها را رد مي کند و معتقد است بنزين عرضه شده مطابق استانداردهاي کيفي ملي است.
اين شرکت اعلام کرده براي کاهش آلاينده ها در جايگاه هاي سوخت و کنترل انتشار بخارات طرح‌هاي کاهش، هدايت، انتقال بازيافت بخارات بنزين(کهاب) در جايگاهها،نفتکشها و انبارها و تاسيسات را اجرا کرده است. همچنين مدعي شده با اجراي کامل طرح ملي کهاب علاوه بر جلوگيري از بروز صدمات زيست محيطي و فيزيولوژيکي با استحصال سالانه 110 ميليون ليتر بنزين از بخار آن (بالغ بر 70 ميليارد تومان در سال) صرفه جويي مي شود.
بنا به اعلام شرکت ملي پخش فراوردهاي نفتي ايران در صورت تجهيز جايگاههاي عرضه بنزين به سيستم کنترل بخار بنزين ترکيبات آلي فرار از 1100ppm به يکهزارم کاهش مي يابد.
نتيجه پايش هوا در جايگاههاي سوخت نشان مي دهد آلاينده‌هاي موجود در جايگاهها چندين برابر حد مجاز است اما شرکت پخش فراورده‌هاي نفتي اعلام کرده اوضاع چندان هم خطرساز نيست با اين حال مسئوليت کنترل بخارات را هم بر عهده نمي گيرد و اعلام مي کند با توجه به خصوصي بودن جايگاههاي عرضه سوخت، کيفيت تجهيزات عرضه و انجام راهکارهاي لازم در راستاي کنترل انتشار بخارات به عهده مسئولان جايگاهها است.
با توجه به اين که مسئوليت چنين پالايش هايي با شرکت کنترل کيفيت هواي تهران است نمي توان به نتايج اين آمارها بي توجه بود. از سوي ديگر، وقتي سلامت کارکنان اين جايگاه ها و شهرونداني که در کنار فضاي آن نفس مي کشند در خطر است مسئولان هم به جاي ترديد در آمارها بهتر است به فکر چاره‌ براي سلامت شهروندان باشند.