به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، فیتوپلانکتونها (Phytoplankton) دسته‌ای از پلانکتونها هستند که قادر به خودپروردگی میباشند. اغلب این موجودات بسیار ریز هستند و با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شوند اما اگر تعداد بسیار زیادی از آنها در آب تجمع داشته باشند ممکن است رنگ آب را سبز (به خاطر داشتن کلروفیل) یا به رنگهای دیگر کنند و گاه منجر به بروز پدیده شکوفایی جلبکی یا کشند سرخ شوند.
پلانکتونها هر گونه تودهٔ جانداران ساکن لجه (لایه‌های آب اقیانوس) اقیانوس یا آب شیرین میباشند بنابراین دسته‌ای از جانداران هستند که بر اساس ویژگی زیست بومی شان طبقه بندی شده‌اند نه ویژگی ژنتیکی و یا تاکسونومی شان.
فیتوپلانکتونها شاخه‌ای از جلبک‌ها هستند که در آب شناورند. این موجودات تولیدکنندگان اولیه در پیکره‌های آبی هستند. فیتوپلانکتونها غذای زئوپلانکتون‌ها را تشکیل می‌دهند.
مطالعات جدیدی نشان می دهد که جمعیت فیتوپلانکتونها از سال ۱۹۵۰ بطور چشمگیری کاهش یافته است بر اساس این گزارش حلقه بنیادین زنجیره غذایی اقیانوسی رو به کاهش گذاشته و گرمای جهانی علت اصلی این رویداد است.
بطور کلی طی سالهای ۱۸۹۹ تا ۲۰۰۸ هر ساله یک درصد از میانگین جهانی جمعیت فیتوپلانکتونها، ارگانیزمهای گیاه مانند میکروسکوپی سطح آب اقیانوسها کاهش یافته است این نشان می دهد میزان کاهش این جانداران بین سالهای ۱۹۵۰ تا ۲۰۰۸ حدود ۴۰ درصد بوده است.
به گفته دانشمندان، کاهش فیتوپلانکتونها علاوه بر تخریب زنجیره غذایی دریایی، توانایی اقیانوس ها در جذب دی اکسید کربنی که از طریق سوخت های زغال سنگ، نفت و گاز وارد اتمسفر می شود را کاهش می دهد.
فیتوپلانکتون از نور خورشید برای تبدیل دی اکسید کربن به اکسیژن و سپس به قند استفاده می کند این قند عامل موثری در ادامه یافتن حیات فیتوپلانکتونهایی است که خود منبع غذایی موجودات دیگر به شمار می روند.
http://www.pezeshk.us/cms/wp-content/uploads/7654876876876865.jpgبر اساس برخی از محاسبات نیمی از فعالیتهای فتوسنتزی سیاره زمین بر عهده فیتوپلانکتونها است.
به گفته دانشمندان دانشگاه “دالهوسی” از میان عوامل موثر در کاهش فیتوپلانکتونها افزایش درجه حرارت سطح آب دریا اصلی ترین عامل به شمار می رود.
دانشمندان به مدت سه سال اطلاعات تاریخی اقیانوس شناسی که با استفاده از ابزاری ابتدایی به نام Secchi جمع آوری شده بود را با یکدیگر ترکیب کردند.
این ابزار یک صفحه سیاه و سفید بود و در عمقی از آب قرار می گرفت تا از سطح آب قابل مشاهده نباشد.
این شیوه ۱۵۰ ساله در اقیانوس باز در تخمین تراکم فیتوپلانکتونهای سطح یا نزدیک به سطح آب عملکرد موفقیت آمیزی از خود نشان داده بود به گفته محققان، نتایج این شیوه با تصاویر ماهواره ای که به روشهای مدرن تر به ثبت رسیده اند مطابقت دارد.
در نهایت تلاش دانشمندان ۴۴۵ هزار عدد و رقم را از دوره ای ۱۰۰ ساله از جمعیت فیتوپلانکتونها به دنبال داشت.
دانشمندان پس از تقسیم بندی نقشه دریایی به ۱۰ ناحیه مختلف علاوه بر تغییرات منطقه ای متوجه تغییرات سالانه جمعیت فیتوپلانکتونها شدند.
در واقع گرم شدن سطح آبها مانند لایه ای محافظ از ترکیب آبهای غنی از مواد غذایی اعماق دریا با آبهای سطح دریا، یعنی زیستگاه این موجودات کوچک ممانعت کرده و در نهایت فیتوپلانکتونها را در دریافت مواد غذایی با مشکل مواجه می کند که این رویداد منجر به کاهش تعداد آنها خواهد شد.
نتایج این تحقیق در نشریه نیچر منتشر شده است
