روشهاي تصفيه مواد نفتي
ارسال شده: 20 فوریه 2011 16:07
[JUSTIFY][font=B Mehr]روشهاي تصفيه مواد نفتي<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com
office" /><o:p></o:p>[/font][/JUSTIFY]
[JUSTIFY][font=B Mehr]عملیاتی که[/font] [font=B Mehr]در تولید و تصفیه نفت بر روی نفت خام انجام می‌گیرند، عبارتند از[/font]
[font=B Mehr]روشهای گوناگون تقطیر ،[/font] [font=B Mehr]روشهای فیزیکی و شیمیایی تصفیه و تفکیک و روشهای تغییر و تبدیل مواد در واحدهای[/font]
[font=B Mehr]مربوطه. بنابراین یک پالایشگاه ، مجتمعی از واحدهای مختلف تولید ، تصفیه و تغییر و[/font] [font=B Mehr]تبدیل مواد خواهد بود که هر واحد آن مجهز به سیستم‌های آماده نمودن شارژ ، تماس ،[/font]
[font=B Mehr]تفکیک فازها و جمع‌آوری حلال یا حرارت می‌باشد و در هر واحد آن فرآورده های مختلفی[/font] [font=B Mehr]بدست می‌آید. البته نخستین عمل قبل از هر گونه پالایش بر روی نفت خام ، عاری نمودن[/font] [font=B Mehr]آن از آب می‌باشد و سپس تصفیه نفت خام انجام می‌گیرد[/font]
[font=Tahoma] [/font][font=Tahoma]
[/font][font=B Mehr]عاری نمودن نفت[/font] [font=B Mehr]خام از آب[/font]
[/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]نفت خامی که وارد تصفیه خانه می‌گردد، دارای مقدار قابل ملاحظه‌ای[/font] [font=B Mehr]از آبهای نمکی است که اغلب در مجاورت شن و ترکیبات اکسیژنه به حالت امولسیون در[/font]
[font=B Mehr]می‌آید و وجود آب در این مورد ، ایجاد اختلالاتی در حین عمل تقطیر می‌نماید و بعلت[/font] [font=B Mehr]وجود نمک‌ها نیز سبب خوردگی دیگ‌های بخار می‌گردد. بنابراین باید بطرق ممکنه ، آب[/font]
[font=B Mehr]را از نفت خام جدا نمود. با استفاده از یکی از روشهای سانتریفوژ ، دکانتاسیون و[/font] [font=B Mehr]استفاده ار یک میدان الکتریکی ، آب را از روغن تفکیک می‌کنند[/font]
[/JUSTIFY]
[JUSTIFY][font=B Mehr]تصفیه برش[/font] [font=B Mehr]های سبک[/font]
[/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]منظور از تصفیه برش های سبک ، بیشتر تخلیص گازهای حاصل از پالایشگاه[/font] [font=B Mehr]و یا گازهای طبیعی از هیدروژن سولفوره و گاز کربنیک می‌باشد. مهمترین روشهای بکار[/font]
[font=B Mehr]گرفته شده ، شامل روشهای ژیربوتول[/font] [font=Tahoma](Girbotol) [/font][font=B Mehr]، آلکازید[/font] [font=Tahoma](Alkazid) [/font][font=B Mehr]و فلوئورسلونت[/font] [font=Tahoma](Fluorsolvent) [/font][font=B Mehr]می‌گردد[/font]
[font=Tahoma] [/font][font=B Mehr]مواد جاذب مورد استفاده برای این سه روش بدین قرار[/font] [font=B Mehr]است[/font]
[/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]در روش ژیربوتول[/font]
[/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]مونواتانول آمین - دی اتانول آمین - تری[/font] [font=B Mehr]اتانول آمین[/font]
[/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]در روش آلکازید[/font]
[/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]دی متیل آمینوپتاسیم استات[/font]
[font=Tahoma] [/font][font=B Mehr]متیل آمینو پتاسیم پروپیویان[/font]
[/JUSTIFY]
[JUSTIFY][font=B Mehr]در روش فلوئوسلونت[/font]
[/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]کربنات پروپیلن[/font]
[/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]این مواد جاذب ، اغلب در درجه حرارتی نزدیک به درجه حرارت معمولی با[/font] [font=Tahoma]CO2 [/font][font=B Mehr]و[/font] [font=Tahoma]H2S [/font][font=B Mehr]عمل می‌کنند و گازهای جذب شده بعدا ، در فشار اتمسفر و حرارت 110 درجه سانتی‌گراد[/font]
[font=B Mehr]از محلول جاذب جدا و خارج می‌گردند[/font] [font=Tahoma] [/font][font=Tahoma]
[/font][font=B Mehr]تصفیه مواد سفید[/font]
[font=B Mehr]در صنعت نفت م[/font][font=B Mehr]عمولا به برش های بنزین و کروزون "مواد سفید" گفته می‌شود. منظور از تصفیه این[/font] [font=B Mehr]مواد ، عاری کردن آنها از مواد مضر بعلت بوی یا رنگ زردشان می‌باشد و همچنین حذف[/font] [font=B Mehr]هیدروکربورهای غیر اشباع. ترکیبات: اکسیژنه (اسیدهای نفتی ، ترکیبات آسفالتی[/font][font=B Mehr]
،[/font] [font=B Mehr]گوگردار (سولفوره ، سولفونه) و ازته خواهد بود. عمل تصفیه شامل ترتمان‌های مختلف[/font] [font=B Mehr]می‌گردد که به شرح این روشهای تصفیه می‌پردازم[/font]
[font=Tahoma]
[/font][font=B Mehr]ترتمان با اسید[/font][font=B Mehr]سولفوریک[/font] [/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]اولین دفعه ، "ایشلر[/font] [font=Tahoma]" (Eichler) [/font][font=B Mehr]در سال 1865 در باکو ، نفت را بکمک[/font] [font=B Mehr]اسید سولفوریک غلیظ تخلیص نمود. اسید سولفوریک مخصوصا با هیدروکربورهای آروماتیک[/font]
[font=Tahoma]- [/font][font=B Mehr]اولفین ها - ترکیبات اکسیژنه - مواد رنگی و سولفوره ترکیب می‌شود. برای اینکه نفت ،[/font] [font=B Mehr]رنگ زرد نداشته باشد باید مقدار اسید نیتروی موجود در اسیدسولفوریک کمتر از 1/0 در[/font] [font=B Mehr]صد باشد. اغلب ، این ترتمان جهت حذف ذرات باقیمانده اسید ، بوسیله شستشو با یک[/font] [font=B Mehr]محلول سود و سپس با آب تعقیب می‌گردد[/font]
[/JUSTIFY]
[JUSTIFY][font=B Mehr]ترتمان با سود[/font]
[/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]این شستشو[/font] [font=B Mehr]اغلب بمنظور حذف ترکیبات اسیدی محتوی در برشی نفتی بکار گرفته می‌شود. مهمترین این[/font]
[font=B Mehr]ترکیبات: مرکاپتانها - هیدروژن سولفوره - گاز کربنیک - تیوفنل‌ها و آلکیل فنل‌ها[/font] [font=Tahoma]- [/font][font=B Mehr]اسید سیانیدریک - اسیدهای چرب - اسیدهای نفتی می‌باشد که به این مواد باید سولفور[/font] [font=B Mehr]کربونیل[/font] [font=Tahoma](COS) [/font][font=B Mehr]را هر چند که یک ترکیب خنثی است، اضافه نمود. زیرا این ترکیب در اثر[/font] [font=Tahoma]
[/font][font=B Mehr]هیدرولیز تولید[/font] [font=Tahoma]CO2 [/font][font=B Mehr]و[/font] [font=Tahoma]H2 [/font][font=B Mehr]می‌نماید. برای مثال ، مرکاپتانها بر اساس واکنش تعادلی[/font] [font=B Mehr]زیر با سود ترکیب می‌گردند[/font][font=Tahoma]<o:p></o:p>[/font][/JUSTIFY][JUSTIFY][font=Tahoma]RSH + NaoH [/font][font=Arial]↔[/font][font=Tahoma] RSNa + H2O [/font][font=B Mehr]عاری[/font] [font=B Mehr]نمودن برشهای نفتی از[/font] [font=Tahoma]CO2 [/font][font=B Mehr]و[/font] [font=Tahoma]H2S [/font][font=B Mehr]با محلول سود انجام پذیر است، البته وقتی که مقدار[/font]
[font=B Mehr]آنها کم باشد. اما هنگامی که مقدار این مواد زیاد باشد باید از روش ترتمان با[/font] [font=B Mehr]آمین‌ها استفاده نمود. اغلب پس از عمل با قلیا ، برش نفتی را با آب شستشو می‌دهند[/font]
[font=B Mehr]تصفیه کروزون بوسیله انیدرید سولفورو (روش ادلینو[/font] [font=B Mehr]) [/font]
[font=B Mehr]چون انیدرید[/font] [font=B Mehr]سولفوروی مایع بسادگی می‌تواند هیدروکربورهای غیر اشباع غنی از کربن را در خود حل[/font]
[font=B Mehr]نماید، لذا از آن ، جهت تصفیه نفت چراغ (کروزون) استفاده می‌گردد[/font]
[font=B Mehr]روشهای ملایم کردن[/font]
[font=B Mehr]این روش‌ها ، امکان عاری نمودن برش‌ها را از[/font][font=B Mehr]ترکیبات گوگردی ، مرکاپتانها و گوگرد بصورت عنصر می‌دهد. [/font][font=B Mehr]<o:p></o:p>[/font][/JUSTIFY][JUSTIFY] [/JUSTIFY]
office" /><o:p></o:p>[/font][/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]عملیاتی که[/font] [font=B Mehr]در تولید و تصفیه نفت بر روی نفت خام انجام می‌گیرند، عبارتند از[/font]
[font=B Mehr]روشهای گوناگون تقطیر ،[/font] [font=B Mehr]روشهای فیزیکی و شیمیایی تصفیه و تفکیک و روشهای تغییر و تبدیل مواد در واحدهای[/font]
[font=B Mehr]مربوطه. بنابراین یک پالایشگاه ، مجتمعی از واحدهای مختلف تولید ، تصفیه و تغییر و[/font] [font=B Mehr]تبدیل مواد خواهد بود که هر واحد آن مجهز به سیستم‌های آماده نمودن شارژ ، تماس ،[/font]
[font=B Mehr]تفکیک فازها و جمع‌آوری حلال یا حرارت می‌باشد و در هر واحد آن فرآورده های مختلفی[/font] [font=B Mehr]بدست می‌آید. البته نخستین عمل قبل از هر گونه پالایش بر روی نفت خام ، عاری نمودن[/font] [font=B Mehr]آن از آب می‌باشد و سپس تصفیه نفت خام انجام می‌گیرد[/font]
[font=Tahoma] [/font][font=Tahoma]
[/font][font=B Mehr]عاری نمودن نفت[/font] [font=B Mehr]خام از آب[/font]
[/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]نفت خامی که وارد تصفیه خانه می‌گردد، دارای مقدار قابل ملاحظه‌ای[/font] [font=B Mehr]از آبهای نمکی است که اغلب در مجاورت شن و ترکیبات اکسیژنه به حالت امولسیون در[/font]
[font=B Mehr]می‌آید و وجود آب در این مورد ، ایجاد اختلالاتی در حین عمل تقطیر می‌نماید و بعلت[/font] [font=B Mehr]وجود نمک‌ها نیز سبب خوردگی دیگ‌های بخار می‌گردد. بنابراین باید بطرق ممکنه ، آب[/font]
[font=B Mehr]را از نفت خام جدا نمود. با استفاده از یکی از روشهای سانتریفوژ ، دکانتاسیون و[/font] [font=B Mehr]استفاده ار یک میدان الکتریکی ، آب را از روغن تفکیک می‌کنند[/font]
[/JUSTIFY]
[JUSTIFY][font=B Mehr]تصفیه برش[/font] [font=B Mehr]های سبک[/font]
[/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]منظور از تصفیه برش های سبک ، بیشتر تخلیص گازهای حاصل از پالایشگاه[/font] [font=B Mehr]و یا گازهای طبیعی از هیدروژن سولفوره و گاز کربنیک می‌باشد. مهمترین روشهای بکار[/font]
[font=B Mehr]گرفته شده ، شامل روشهای ژیربوتول[/font] [font=Tahoma](Girbotol) [/font][font=B Mehr]، آلکازید[/font] [font=Tahoma](Alkazid) [/font][font=B Mehr]و فلوئورسلونت[/font] [font=Tahoma](Fluorsolvent) [/font][font=B Mehr]می‌گردد[/font]
[font=Tahoma] [/font][font=B Mehr]مواد جاذب مورد استفاده برای این سه روش بدین قرار[/font] [font=B Mehr]است[/font]
[/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]در روش ژیربوتول[/font]
[/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]مونواتانول آمین - دی اتانول آمین - تری[/font] [font=B Mehr]اتانول آمین[/font]
[/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]در روش آلکازید[/font]
[/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]دی متیل آمینوپتاسیم استات[/font]
[font=Tahoma] [/font][font=B Mehr]متیل آمینو پتاسیم پروپیویان[/font]
[/JUSTIFY]
[JUSTIFY][font=B Mehr]در روش فلوئوسلونت[/font]
[/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]کربنات پروپیلن[/font]
[/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]این مواد جاذب ، اغلب در درجه حرارتی نزدیک به درجه حرارت معمولی با[/font] [font=Tahoma]CO2 [/font][font=B Mehr]و[/font] [font=Tahoma]H2S [/font][font=B Mehr]عمل می‌کنند و گازهای جذب شده بعدا ، در فشار اتمسفر و حرارت 110 درجه سانتی‌گراد[/font]
[font=B Mehr]از محلول جاذب جدا و خارج می‌گردند[/font] [font=Tahoma] [/font][font=Tahoma]
[/font][font=B Mehr]تصفیه مواد سفید[/font]
[font=B Mehr]در صنعت نفت م[/font][font=B Mehr]عمولا به برش های بنزین و کروزون "مواد سفید" گفته می‌شود. منظور از تصفیه این[/font] [font=B Mehr]مواد ، عاری کردن آنها از مواد مضر بعلت بوی یا رنگ زردشان می‌باشد و همچنین حذف[/font] [font=B Mehr]هیدروکربورهای غیر اشباع. ترکیبات: اکسیژنه (اسیدهای نفتی ، ترکیبات آسفالتی[/font][font=B Mehr]
،[/font] [font=B Mehr]گوگردار (سولفوره ، سولفونه) و ازته خواهد بود. عمل تصفیه شامل ترتمان‌های مختلف[/font] [font=B Mehr]می‌گردد که به شرح این روشهای تصفیه می‌پردازم[/font]
[font=Tahoma]
[/font][font=B Mehr]ترتمان با اسید[/font][font=B Mehr]سولفوریک[/font] [/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]اولین دفعه ، "ایشلر[/font] [font=Tahoma]" (Eichler) [/font][font=B Mehr]در سال 1865 در باکو ، نفت را بکمک[/font] [font=B Mehr]اسید سولفوریک غلیظ تخلیص نمود. اسید سولفوریک مخصوصا با هیدروکربورهای آروماتیک[/font]
[font=Tahoma]- [/font][font=B Mehr]اولفین ها - ترکیبات اکسیژنه - مواد رنگی و سولفوره ترکیب می‌شود. برای اینکه نفت ،[/font] [font=B Mehr]رنگ زرد نداشته باشد باید مقدار اسید نیتروی موجود در اسیدسولفوریک کمتر از 1/0 در[/font] [font=B Mehr]صد باشد. اغلب ، این ترتمان جهت حذف ذرات باقیمانده اسید ، بوسیله شستشو با یک[/font] [font=B Mehr]محلول سود و سپس با آب تعقیب می‌گردد[/font]
[/JUSTIFY]
[JUSTIFY][font=B Mehr]ترتمان با سود[/font]
[/JUSTIFY][JUSTIFY][font=B Mehr]این شستشو[/font] [font=B Mehr]اغلب بمنظور حذف ترکیبات اسیدی محتوی در برشی نفتی بکار گرفته می‌شود. مهمترین این[/font]
[font=B Mehr]ترکیبات: مرکاپتانها - هیدروژن سولفوره - گاز کربنیک - تیوفنل‌ها و آلکیل فنل‌ها[/font] [font=Tahoma]- [/font][font=B Mehr]اسید سیانیدریک - اسیدهای چرب - اسیدهای نفتی می‌باشد که به این مواد باید سولفور[/font] [font=B Mehr]کربونیل[/font] [font=Tahoma](COS) [/font][font=B Mehr]را هر چند که یک ترکیب خنثی است، اضافه نمود. زیرا این ترکیب در اثر[/font] [font=Tahoma]
[/font][font=B Mehr]هیدرولیز تولید[/font] [font=Tahoma]CO2 [/font][font=B Mehr]و[/font] [font=Tahoma]H2 [/font][font=B Mehr]می‌نماید. برای مثال ، مرکاپتانها بر اساس واکنش تعادلی[/font] [font=B Mehr]زیر با سود ترکیب می‌گردند[/font][font=Tahoma]<o:p></o:p>[/font][/JUSTIFY][JUSTIFY][font=Tahoma]RSH + NaoH [/font][font=Arial]↔[/font][font=Tahoma] RSNa + H2O [/font][font=B Mehr]عاری[/font] [font=B Mehr]نمودن برشهای نفتی از[/font] [font=Tahoma]CO2 [/font][font=B Mehr]و[/font] [font=Tahoma]H2S [/font][font=B Mehr]با محلول سود انجام پذیر است، البته وقتی که مقدار[/font]
[font=B Mehr]آنها کم باشد. اما هنگامی که مقدار این مواد زیاد باشد باید از روش ترتمان با[/font] [font=B Mehr]آمین‌ها استفاده نمود. اغلب پس از عمل با قلیا ، برش نفتی را با آب شستشو می‌دهند[/font]
[font=B Mehr]تصفیه کروزون بوسیله انیدرید سولفورو (روش ادلینو[/font] [font=B Mehr]) [/font]
[font=B Mehr]چون انیدرید[/font] [font=B Mehr]سولفوروی مایع بسادگی می‌تواند هیدروکربورهای غیر اشباع غنی از کربن را در خود حل[/font]
[font=B Mehr]نماید، لذا از آن ، جهت تصفیه نفت چراغ (کروزون) استفاده می‌گردد[/font]
[font=B Mehr]روشهای ملایم کردن[/font]
[font=B Mehr]این روش‌ها ، امکان عاری نمودن برش‌ها را از[/font][font=B Mehr]ترکیبات گوگردی ، مرکاپتانها و گوگرد بصورت عنصر می‌دهد. [/font][font=B Mehr]<o:p></o:p>[/font][/JUSTIFY][JUSTIFY] [/JUSTIFY]