آلاینده های هوا - جیوه
ارسال شده: 05 نوامبر 2009 17:07
[align=justify]تاثیر جیوه بر سلامت
جیوه یک فلز سنگین است که به شکلهای مختلف در محیط وجود دارد . که از طریق بلعیدن ، استشمام و جذب پوستی و تماس چشمی وارد بدن شده و باعث آسیب به کبد ، مغز و سیستم تنفسی ، پوست ، چشمها ، سیستم اعصاب مرکزی و غیره میشود . مسموم شدن با این عنصر به میزان تجمع و انباشت و پخش آن بستگی دارد . فرم غبار و فرم گازی آن نسبت به مایع آن سمیت بیشتری دارد . ترکیبات دو ظرفیتی جیوه از ترکیبات یک ظرفیتی آن سمی ترند . همچنین ترکیبات جیوه به شکل آلی سمی تر از فرم غیر آلی آن میباشد . جیوه بعنوان سم عمومی سلول عمل میکند یعنی با سولفو هیدرید پروتئین ها پیوند شیمیایی برقرار کرده و با آسیب به غشاء و کاهش میزان RNA سبب از کار افتادن سیستم های آنزیمی میشود . کلیه ها و سیستم عصبی در برابر این ترکیبات بسیار آسیب پذیر ترند . سمیت جیوه و ترکیبات آن بستگی به میزان انحلال هر یک دارد که بر جذب سطحی و پخش آن در ارگانیسم های بدن تاثیر گذار است . جیوه به شش ها آسیب حاد زده و به سیستم عصبی مرکزی آسیب مزمن وارد میسازد . مسمومیت تنفسی حاد بسیار خطرناک است . کلرید جیوه (II ) یکی از سم های قوی با قابلیت خورندگی است . در صورت کاهش دما کلرید جیوه ( II ) به کلرید جیوه (I ) تبدیل میشود که حالت رسوب داشته و به کمک کربن فعال میتوان آنرا جذب نمود . در محیط های صنعتی مسمومیت با بخار جیوه کم و بیش وجود دارد .
جیوه در شکلهای مختلف :
-فرم فلزی جیوه :
در ترمومتر ، باطریها و بعضی از رنگ های پلاستیکی و لامپ های فلورسنت وجود دارد . جیوه تنها فلزی است که در فرم عنصر در دمای اتاق مایع است و به راحتی تبخیر میشود ، و استنشاق آن سبب مسمومیت می گردد . فرم فلزی در چربی محلول بوده ، پس از استنشاق به راحتی از طریق آلوئولها وارد جریان خون می شود .
-فرم غیر آلی جیوه :
در حشره کشها ، آفت کشها ، مواد ضد عفونی کننده و باطریهای خشک و غیره وجود دارد که بلع این نوع ظرف چند ساعت سبب ناراحتی های گوارشی و غیره خواهد شد .
- فرم آلی جیوه :
ترکیبات آلی جیوه در چربی محلول هستند ، برخی از آنها به راحتی تبخیر میشود و وارد فاز گازی میشود . این ترکیبات سبب مسمومیت و التهاب پوست میشوند ، و در چربی انحلال یافته و به سیستم عصبی مرکزی به شدت آسیب میرسانند . ترکیبات پایدار آلکیل مرکوری برای سیستم عصبی و جنین سمی میباشند . جیوه جهش زا بوده و سبب ناقص الخلقه شدن جنین می شود به ویژه اگر به صورت آلکیل مرکوری باشد . ترکیبات جیوه در محیط به وسیله میکرو ارگانیسم های آب و خاک تبدیل به متیل مرکوری شده و میتواند وارد بدن ماهی و سایر آبزیبان شده و نهایتاً توسط انسان مصرف شود . متیل مرکوری وارد شده از طریق گوارش خصوصاً به سیستم عصبی مرکزی و کلیه ها آسیب میرساند .
- جیوه بین آب و خاک و هوا در حال گردش میباشد . در محدوده مناطق معدنی بیش از سایر مناطق است . و میتوان گفت گازهای ناشی از باطله های معدنی و مواد معدنی کارشده یکی از راههای انتشار این فلز به هواست . از نکات جالب توجه این است که جیوه تمایل زیادی به شرکت در اجزای گوگرد دار قارچ را دارد و به همین دلیل قارچ های غنی از جیوه را بدون در نظر گرفتن این مطلب که جیوه در خاک وجود دارد یا نه ، در همه جا میتوان یافت . و در جاهایی که آلودگی اتمسفر به این عنصر بالا باشد میزان جیوه قارچ به میزان چشمگیری افزایش می یابد . همچنین جیوه فابلیت تبخیر از خاک را دارد و تا اندازه ای در گیاخاک و هوموس باقی میماند . در اثر بسیاری از فرآیند های اشتعال جیوه وارد فاز گازی می شود که باید به نحوی آنرا از محیط زدود .
منبع:سازمان حفاظت محيط زيست [/align]
جیوه یک فلز سنگین است که به شکلهای مختلف در محیط وجود دارد . که از طریق بلعیدن ، استشمام و جذب پوستی و تماس چشمی وارد بدن شده و باعث آسیب به کبد ، مغز و سیستم تنفسی ، پوست ، چشمها ، سیستم اعصاب مرکزی و غیره میشود . مسموم شدن با این عنصر به میزان تجمع و انباشت و پخش آن بستگی دارد . فرم غبار و فرم گازی آن نسبت به مایع آن سمیت بیشتری دارد . ترکیبات دو ظرفیتی جیوه از ترکیبات یک ظرفیتی آن سمی ترند . همچنین ترکیبات جیوه به شکل آلی سمی تر از فرم غیر آلی آن میباشد . جیوه بعنوان سم عمومی سلول عمل میکند یعنی با سولفو هیدرید پروتئین ها پیوند شیمیایی برقرار کرده و با آسیب به غشاء و کاهش میزان RNA سبب از کار افتادن سیستم های آنزیمی میشود . کلیه ها و سیستم عصبی در برابر این ترکیبات بسیار آسیب پذیر ترند . سمیت جیوه و ترکیبات آن بستگی به میزان انحلال هر یک دارد که بر جذب سطحی و پخش آن در ارگانیسم های بدن تاثیر گذار است . جیوه به شش ها آسیب حاد زده و به سیستم عصبی مرکزی آسیب مزمن وارد میسازد . مسمومیت تنفسی حاد بسیار خطرناک است . کلرید جیوه (II ) یکی از سم های قوی با قابلیت خورندگی است . در صورت کاهش دما کلرید جیوه ( II ) به کلرید جیوه (I ) تبدیل میشود که حالت رسوب داشته و به کمک کربن فعال میتوان آنرا جذب نمود . در محیط های صنعتی مسمومیت با بخار جیوه کم و بیش وجود دارد .
جیوه در شکلهای مختلف :
-فرم فلزی جیوه :
در ترمومتر ، باطریها و بعضی از رنگ های پلاستیکی و لامپ های فلورسنت وجود دارد . جیوه تنها فلزی است که در فرم عنصر در دمای اتاق مایع است و به راحتی تبخیر میشود ، و استنشاق آن سبب مسمومیت می گردد . فرم فلزی در چربی محلول بوده ، پس از استنشاق به راحتی از طریق آلوئولها وارد جریان خون می شود .
-فرم غیر آلی جیوه :
در حشره کشها ، آفت کشها ، مواد ضد عفونی کننده و باطریهای خشک و غیره وجود دارد که بلع این نوع ظرف چند ساعت سبب ناراحتی های گوارشی و غیره خواهد شد .
- فرم آلی جیوه :
ترکیبات آلی جیوه در چربی محلول هستند ، برخی از آنها به راحتی تبخیر میشود و وارد فاز گازی میشود . این ترکیبات سبب مسمومیت و التهاب پوست میشوند ، و در چربی انحلال یافته و به سیستم عصبی مرکزی به شدت آسیب میرسانند . ترکیبات پایدار آلکیل مرکوری برای سیستم عصبی و جنین سمی میباشند . جیوه جهش زا بوده و سبب ناقص الخلقه شدن جنین می شود به ویژه اگر به صورت آلکیل مرکوری باشد . ترکیبات جیوه در محیط به وسیله میکرو ارگانیسم های آب و خاک تبدیل به متیل مرکوری شده و میتواند وارد بدن ماهی و سایر آبزیبان شده و نهایتاً توسط انسان مصرف شود . متیل مرکوری وارد شده از طریق گوارش خصوصاً به سیستم عصبی مرکزی و کلیه ها آسیب میرساند .
- جیوه بین آب و خاک و هوا در حال گردش میباشد . در محدوده مناطق معدنی بیش از سایر مناطق است . و میتوان گفت گازهای ناشی از باطله های معدنی و مواد معدنی کارشده یکی از راههای انتشار این فلز به هواست . از نکات جالب توجه این است که جیوه تمایل زیادی به شرکت در اجزای گوگرد دار قارچ را دارد و به همین دلیل قارچ های غنی از جیوه را بدون در نظر گرفتن این مطلب که جیوه در خاک وجود دارد یا نه ، در همه جا میتوان یافت . و در جاهایی که آلودگی اتمسفر به این عنصر بالا باشد میزان جیوه قارچ به میزان چشمگیری افزایش می یابد . همچنین جیوه فابلیت تبخیر از خاک را دارد و تا اندازه ای در گیاخاک و هوموس باقی میماند . در اثر بسیاری از فرآیند های اشتعال جیوه وارد فاز گازی می شود که باید به نحوی آنرا از محیط زدود .
منبع:سازمان حفاظت محيط زيست [/align]