موژ مهندسی بهداشت محیط زیست ایمنی

مهم این است که بدانیم چطور می‌شود از شر آن‌ها خلاص شد یا حداقل از حجم آن‌ها در خانه کم کرد. الیاف گیاهی، تجزیه بعضی از حشرات که در نقاط تاریک خانه پنهان می‌شوند، موی افراد خانه، باکتری‌هایی که خواه ناخواه در محیط زندگی انسان‌ها وجود دارند، کپک مواد غذایی مانده و خاک و شنی که با کفش و لباس وارد خانه می‌شود تمام آن چیزهایی هستند که در خانه تولید گرد و غبار می‌کنند.
محل‌های تجمع گرد و غبار

محل‌های تجمع و گاه تولید گرد و غبار در خانه‌ها، فرش‌ها، پارچه‌ها، وسایل به هم ریخته، خرت و پرت‌های به درد نخور، کتاب‌ها، مجله‌ها، مبل‌ها، بالش‌ها و شومینه‌ها هستند. همچنین استفاده از جاروبرقی‌هایی که فیلتر قوی ندارند و قدرت مکش آن‌ها پایین است، باعث به وجود آمدن غبار بسیاری در محیط خانه شما می‌شود.

پس همیشه هنگام خرید این وسایل، به قدرت و ویژگی‌های آن حساس باشید. از طرف دیگر، ممکن است شما در کنار خود همسایه‏ای داشته باشید که هر از چند گاهی اقدام به کوتاه کردن چمن‌های حیاطش بکند که این مورد حسابی شما را به دردسر می‌اندازد. اگر در و پنجره اتاق شما عایق‌های مناسبی نداشته باشند، ذرات ایجاد شده از این چمن زنی ممکن است به خانه شما راه پیدا کند.

در هر حال شما نباید تسلیم این ریزدانه‏های مزاحم شوید. درست است که آن‌ها در هر حال در خانه تولید می‌شوند یا به خانه شما راه پیدا می‌کنند، اما دست کم می‏توانید از پخش شدن آن‌ها از یک نقطه و نشستن آن‌ها روی نقاط دیگر خودداری کنید. توصیه‏های زیر به شما برای جلوگیری از بلند شدن غبار در خانه کمک می‌کند:

جاروبرقی

جاروبرقی یکی از عوامل بلند شدن گرد و غبار در خانه است. در این مورد به دلیل اینکه استفاده از جاروبرقی از ضرورت‌های خانه داری است، بهتر است برای وارد نشدن گرد و غبار به ریه‏های‏تان از ماسک استفاده کنید. استفاده از جاروبرقی‌هایی که فیلتر قوی دارند، مانع از رها شدن و پخش شدن غبار در فضای خانه می‌شود.
در زمان خرید، وسایلی را انتخاب کنید که به راحتی قابل شست و شو باشند. زیرا اگر از جنس‌هایی مانند ابریشم استفاده کنید، چون در صورت شسته شدن مکرر از ارزش آن کاسته می‌شود، ممکن است ترجیح بدهید که کمتر آن‌ها را شست‌وشو دهید و با این کار سلامت خود را به خطر بیندازید.

گردگیری

برای گردگیری قسمت‌هایی که از دسترس شما دورند، می‌توانید تکه پارچه‏ای بر روی قسمت انتهایی یک چوب بپیچید و آن قسمت‌ها را تمیز کنید. البته بهتر است این پارچه نم‌دار باشد چون در غیر این صورت، تکان‌های چوب، گرد و غبار را از آن قسمت‌ها به سایر نقاط اتاق منتشر می‌کند.

قابلیت شست و شو

در زمان خرید، وسایلی را انتخاب کنید که به راحتی قابل شست و شو باشند. زیرا اگر از جنس‌هایی مانند ابریشم استفاده کنید، چون در صورت شسته شدن مکرر از ارزش آن کاسته می‌شود، ممکن است ترجیح بدهید که کمتر آن‌ها را شست‌وشو دهید و با این کار سلامت خود را به خطر بیندازید. به دلیل اینکه پرده‌ها مأمن خوبی برای جمع شدن گرد و غبار هستند، آن‌ها را از میان پارچه‏های گران‌قیمت انتخاب نکنید تا شستن آن‌ها برای شما دردسر زیادی ایجاد نکند. علاوه بر آن، پرده‏های کرکره‏ای چوبی یا فلزی، گزینه‏های مناسبی برای پنجره‌هایی هستند که رو به بیرون و خیابان، باز می‌شوند و شستن آن‌ها نیز راحت و مقرون به صرفه است.
بالش خواب

تشک‌ها و بالش‏ها

تشک‌ها به خصوص انواع فنری آن و همچنین بالش‌ها، باید همواره روکش داشته باشند. این روکش مانع پخش شدن ذرات جدا شده از آن‌ها می‌شود و شما را در هنگام استفاده از آن‌ها آزار نمی‌دهد. روکش‌های زیپ‏دار موجود در بازار راه حل مناسب و راحتی می‏باشند که قابل شست و شو نیز هستند.

وسایل خانگی مقاوم

استفاده از وسایل خانگی چوبی مقاوم، شیشه‏ای و پلاستیکی نسبت به دیگر وسایل بهتر است، زیرا این مواد ایجاد گرد و خاک نمی‌کنند. اگر در خانه خود ظروف عتیقه نیز نگهداری می‌کنید، همیشه آن‌ها را تمیز و گردگیری کنید یا اگر بسیار به گرد و غبار حساس هستید، آن‌ها را در بوفه‏های با درهای شیشه‏ای قرار دهید.

پرده‌های ضخیم

برای جلوگیری از ورود گرد و غبار به خانه خود، می‌توانید از پرده‌هایی با جنس ضخیم استفاده کنید. همچنین ایجاد سایبان برای پنجره‌ها، راه حل مناسبی برای جلوگیری از ورود این دانه‏های ریز هستند. سایبان‌ها مسیر باد را تغییر می‌دهند و مانع عبور مستقیم و آزادانه غبار موجود در هوا به خانه شما می‌شوند.
لباس‌ها جایگاه خوبی برای فراهم آمدن غبارها در کنار یکدیگر هستند. زیرا علاوه بر اینکه گرد و غبار زیادی را از محیط بیرون به خانه شما وارد می‌کنند، گرد و غبار موجود در فضای خانه را نیز به خود جذب می‌کنند.

دستگاه تصفیه هوا

امروزه استفاده از دستگاه‏های تصفیه هوا در بسیاری از منازل به امری متداول تبدیل شده است. جالب است بدانید که فیلتر دستگاه تهویه هوا، می‌تواند 90 درصد از غبار موجود در هوا را جذب کند. هنگام خرید این دستگاه‌ها به برچسب روی آن‌ها و قدرت مکش و کارکرد آن‌ها توجه ویژه داشته باشید. نصب این دستگاه‌ها به خصوص در اتاق خواب شما، تأثیر بسیاری بر سلامت تنفس شما خواهد داشت. هر از چند گاهی نیز باید این دستگاه‌ها را کنترل کنید و از درستی و کارکرد صحیح آن‌ها مطمئن شوید، زیرا اگر درست کار نکنند آرام آرام موجب عبور گرد و خاک و نم به خانه شما می‌شوند.

کف‌پوش خانه

برداشتن و حرکت دادن فرش‌ها، کتاب‌هایی که مدت زیادی غیرقابل استفاده مانده‌اند و روزنامه‏های کهنه، گرد و غبار زیادی در محیط خانه ایجاد می‌کنند. اگر به دنبال راه حلی بلندمدت هستید، بهتر است کف خانه را با کف‌پوش‏های چوبی یا طرح چوب‌های مقاوم بپوشانید.

استفاده از این کف‌پوش‌ها، هم هزینه خرید فرش و نگهداری از آن را از دوش شما برمی‏دارد و هم ایجاد گرد و غبار و حساسیت نمی‌کند. کتاب‌ها و مجلات را نیز در قفسه‏های دربسته نگه دارید. زیرا اگر آن‌ها در قفسه‏های باز نگهداری شوند، در زمان تمیز کردن، موجب پخش شدن گرد و غبار زیادی در خانه می‌شود و شما مجبور می‏شوید دوباره همه جا را گردگیری کنید. شاید در ابتدا این امر برای شما محسوس نباشد، اما به مرور زمان، به وجود این ذرات ریز آزاردهنده حساس می‌شوید.
لباس

لباس‌ها

لباس‌ها جایگاه خوبی برای فراهم آمدن غبارها در کنار یکدیگر هستند. زیرا علاوه بر اینکه گرد و غبار زیادی را از محیط بیرون به خانه شما وارد می‌کنند، گرد و غبار موجود در فضای خانه را نیز به خود جذب می‌کنند. در این صورت هم باید زحمت شستن آن‌ها را بکشید و هم اینکه اگر بخواهید آن‌ها را بپوشید، باید گرد و خاک زیادی را بدون اینکه متوجه شوید به ریه‏های‏تان بفرستید.

برای جلوگیری از این اتفاق، یا آن‌ها را با روکش آویزان کنید یا همیشه آن‌ها را در کشو و کمد نگهداری کنید.

دور از دسترس‌ها

دیوارها و پله‌ها را نیز با پارچه‏های نم‌دار تمیز کنید. روی جدارهای پنجره‌ها، زیر تخت خواب‌ها، زیر مبل‌ها و دیگر نقاط تاریک خانه، همیشه مقدار زیادی گرد و خاک جمع می‌شود که شما باید آن‌ها را هم تمیز کنید. برای این منظور، شما مجبورید خم شوید و سرتان را زیر تخت ببرید. در این صورت خطر وارد شدن گرد و غبار به دهان شما افزایش پیدا می‌کند. برای جلوگیری از این خطر نیز از چوب‌های بلند و پارچه نم‌دار استفاده کنید.

--------------------------------------------------------------------------------

استفاده از انواع غلظت‌ها و ترکیبات شیمیایی در ساخت و تولید لوازم خانگی، شوینده‌ها، رنگ‌ها، فرش‌ها و تزئینات دکوراسیون خانگی به راحتی می‌تواند هوای داخل خانه را آلوده کند و در کوتاه‌مدت و بلندمدت عوارض جبران‌ناپذیری را برای سلامت افراد همراه داشته باشد.



--------------------------------------------------------------------------------



متاسفانه بحران آلودگی هوا فقط زیر سقف آسمان و در هوای شهر محبوس نشده و گزارش بسیاری از سازمان‌های بین‌المللی محیط زیستی حاکی از آن است که باید برای آلودگی هوای محیط های بسته و خانه‌ها نیز فکری جدی کرد.



در این شرایط که وضع خطرناک آلودگی هوا با چشم دیده نمی‌شود و در فضایی که امن‌ترین مکان برای خانواده است، عوامل آلوده‌کننده بسیار سمی هوا می‌تواند آرام و بی‌صدا بحرانی بزرگ به راه اندازد، فناوری‌های جدید به کمک حل این مشکل آمده و با ساخت سنسورهای الکتریکی امکان پایش آلاینده‌ها در هر لحظه را فراهم کرده است.



استفاده از انواع غلظت‌ها و ترکیبات شیمیایی در ساخت و تولید لوازم خانگی، شوینده‌ها، رنگ‌ها، فرش‌ها و تزئینات دکوراسیون خانگی به راحتی می‌تواند در کوتاه‌مدت و بلندمدت عوارض جبران‌ناپذیری را برای سلامت افراد همراه داشته باشد.



این در حالی است که با پیشرفت علم و رعایت نکاتی ساده می‌توان بسادگی پنجره‌ای رو به هوای تازه خانه‌های شهرنشینان باز کرد و به ریه‌هایی که دیگر جایی برای تنفس آلاینده‌های متفاوت ندارد، جان تازه‌ای بخشید.

این روزها فضای امن خانه‌ها حتی با وجود مبل راحتی، صندلی چوبی آشپزخانه و رنگی که ماه‌ها وقت صرف انتخاب آن شده به راحتی ناامن می‌شودانباشت مواد شوینده زیر سینک ظرفشویی و حتی خود سینک به‌تنهایی می‌تواند مواد سمی متفاوتی را در هوا متصاعد کند که بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی حفاظت از محیط زیست در این شرایط، غلظت انتشار آلاینده‌ها در محیط داخل و فضاهای بسته 10 برابر فضاهای بیرون افزایش می‌یابد.



این موضوع بی‌شک می‌تواند تاثیرات کوتاه‌مدت و بلندمدت فراوانی را روی سلامت افراد خانواده به جای بگذارد، مشکلاتی مانند سرطان، افسردگی، ناراحتی‌های کلیه‌ و کاهش قدرت سیستم ایمنی بدن آغاز این بحران است.



پارچه‌ها و ترکیبات شیمیایی

استفاده از برخی مواد شیمیایی سمی در ساخت مبلمان تاثیر منفی بر سلامت، سیستم دفاعی و هورمونی بدن دارد. دی فنیل اترهای پلی بروماید (PBDEs) گروهی از این مواد است که به آرامی در هوا نشت کرده و به اطراف پراکنده می‌شود.

تحقیقات نشان داده است این ماده شیمیایی در طول زمان در بدن جمع شده و با مختل کردن عملکرد هورمون‌ها، به سیستم ایمنی بدن آسیب می‌رساند.

برای کاهش آسیب‌های ناشی از انتشار این ماده پیشنهاد می‌شود پارچه‌های مورد نیاز مبلمان داخلی را از شرکت‌هایی خریداری کنید که در ترکیبات آن از موادشیمیایی خطرناک استفاده نکرده باشند.




رنگ کردن خانه و ترکیبات شیمیایی

برای رنگ کردن دیوارها عموما از رنگ لاتکس سنتی شامل مواد شیمیایی اتیلن گلیکول و بوتاکس اتانول استفاده می‌شود که به زمان زیادی برای خشک شدن نیاز دارد.

سعی کنید از رنگ‌های با پایه شیری و طبیعی به جای رنگ‌های با پایه حلال‌های شیمیایی در رنگ‌های سنتی استفاده کنید، زیرا این رنگ‌ها از اجزای زیست تخریب‌پذیر مانند پروتئین شیر و مواد معدنی تشکیل شده است.

چوب و ترکیبات شیمیایی

درزگیری، رنگ کردن و چسب زدن کفپوش‌ها، مبلمان‌ها و انواع مصنوعات چوبی حاوی مواد آلی فرار و مواد شیمیایی است که در دمای اتاق تبخیر می‌شود. این مولکول‌های سمی در هوا پراکنده شده و به راحتی استنشاق می‌شود.

تحقیقات نشان داده است که ترکیبات فشرده چوبی به‌صورت مضاعف خطرناک است، زیرا دارای فرمالدئید بوده و از سوی آژانس بین‌المللی محیط زیست جزو مواد سرطان‌زا تقسیم‌بندی شده‌ است.

قرار گرفتن در معرض فرمالدئید می‌تواند به سرطان خون و سرطان نازوفارنکس منجر شود.



راه‌حل پیشنهادی

به نظر می‌رسد روند ساخت چوب‌های مورد استفاده در لوازم خانگی باید مورد توجه قرار گیرد. به عنوان مثال مطالعات نشان داده است چوب‌های کمپوزیت بدون فرمالدئید با رنگ‌های با پایه آبی به انتشار آلاینده‌ها منجر نمی‌شود.

پوشش‌های بر پایه آب ساختاری دارد که آب، حلال اصلی آنها به‌شمار می‌رود.

زمان خرید فرش‌های ماشینی یا نصب موکت را به فصل تابستان موکول کنید، زمانی که می‌توانید درها و پنجره‌ها را در چند روز اول نصب آنها باز نگه دارید

در سال‌های اخیر با توجه به سخت‌تر شدن قوانین زیست محیطی، سازندگان پوشش‌ها برای بهبود کیفیت پوشش‌های بر پایه آب اولویت زیادی قائل شده‌اند و نتیجه آن پیشرفت فناوری‌هایی است که ضمن برخورداری از مزایای متعدد، با مشخصه‌های اصلی و کارآمد پوشش‌های بر پایه حلال شیمیایی برابری می‌کند.



فرش و ترکیبات شیمیایی

موکت‌‌ها ترکیبی از مواد آلی فرار شامل استایرن، فرمالدئید، وینیل استات و پروپان را در فضا منتشر می‌کند که همه آنها با خطرات بهداشتی کوچک و بزرگ فراوانی روبه‌رو است. به‌عنوان مثال استایرن می‌تواند عامل ایجاد سوزش چشم و پوست یا علائم افسردگی یا ناراحتی‌های کلیه‌ شود.

انتخاب فرش‌های رنگ نشده و صددرصد پشم مانند فرش‌های دستباف یا موکت‌های کاملا طبیعی بهترین گزینه است.

همچنین بهتر است از فروشنده بخواهید فرش‌ها یا موکت‌ها را قبل از تحویل یکی دو روز در فضای باز قرار دهد و تلاش کنید زمان خرید فرش‌های ماشینی یا نصب موکت را به فصل تابستان موکول کنید، زمانی که می‌توانید درها و پنجره‌ها را در چند روز اول نصب آنها باز نگه دارید.




یک راه‌حل اساسی؛ سیستم‌های تهویه

به‌عنوان یک راه‌حل کلی استفاده از سیستم‌های تهویه برای خارج کردن مواد آلی فرار و سموم، پیشنهاد خوبی است.

تحقیقات جدید نشان داده است که استفاده از گیاهان به عنوان فیلترهای طبیعی بسیار موثر است.

گیاهانی مانند سرخس‌ها و پالم‌ها می‌تواند میزان میکروارگانیسم‌ها را کاهش دهد و مواد آلی فرار را جذب کنند. این گیاهان با تطبیق یافتن با سیستم مرکزی گرمایش و سرمایش هزینه کمی را برای پایش هوا به‌همراه خواهند داشت.



یک راه‌حل اساسی؛ بینی الکترونیکی

با پیشرفت فناوری خیلی زود همه ما می‌توانیم با سنسورهای شخصی نامرئی و حساس به مواد شیمیایی مجهز شویم.

یک شرکت تحقیقاتی به نام پراتک (Peratech) در انگلستان، از ساخت میکروسنسورهای حساس به مواد آلی فرار خبر داد که با ضخامت کوچکی می‌توانند در پارچه لباس‌ها گنجانده شوند. این فناوری می‌تواند پلیمرهای مواد آلی فرار را جذب کند.

به این ترتیب با تغییر مقاومت الکتریکی، این ذرات به صورت جدا از هم حرکت می‌کنند و منجر به برجسته شدن این سنسور می‌شوند. از این‌رو افزایش و کاهش انتشار میزان مواد آلی فـــرار به راحتی قابل تشخیص است.



گروهی دیگر از دانشمندان، سنسور دیگری را برای شناسایی بخارات مواد شیمیایی ساخته‌اند که می‌تواند به گوشی‌های هوشمند به جای لباس متصل شود. این سنسورها - که به بینی الکترونیکی معروف است - با پایه عملکردی سنسورهایی که به لباس متصل می‌شوند ساخته شده‌اند.



این دانشمندان کشف کرده‌اند استفاده‌های دیگری از این دستگاه بعد از اندازه‌گیری سموم خانگی بر مبنای تفاوت در ترکیب هوای خروجی از ریه مبتلایان به آسم و بیماری‌های تنفسی امکان دارد که می‌تواند به شناسایی بیماری‌های تنفسی و سرطان‌ها کمک کند.



پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد این سنسورها با حمایت و همکاری بخش خصوصی در طول پنج سال می‌تواند در بازار تجاری تولید و در اختیار مصرف کننده قرار گیرد.

مطالب کاملا صحیح و غیر قابل انکارن اما یه نکته ای که مدتهاست ذهن خود منو درگیر کرده اینه که چطور میشه این آسیب ها رو به حداقل رسوند. روش های اشاره شده درست و صحیح هستن اما روش های کاربردی برای همه سطوح یه جامعه نیستن !!!! من فکر میکنم اگه مقدار این آلاینده ها رو از مبدا کاهش بدیم بهتر از اینه که بعدا بخواهیم این آلاینده ها رو حذف کنیم!!! همونطور که همه می دونن پیشگیری بهتر از درمانه!!!! مثلا اگه بشه مواد اولیه اثاث خونه رو تغییر داد هیچ کدوم از این مشکلات پیش نمیاد.
ممنون بابت این مطلب

asemaneabi نوشته شده:مطالب کاملا صحیح و غیر قابل انکارن اما یه نکته ای که مدتهاست ذهن خود منو درگیر کرده اینه که چطور میشه این آسیب ها رو به حداقل رسوند. روش های اشاره شده درست و صحیح هستن اما روش های کاربردی برای همه سطوح یه جامعه نیستن !!!! من فکر میکنم اگه مقدار این آلاینده ها رو از مبدا کاهش بدیم بهتر از اینه که بعدا بخواهیم این آلاینده ها رو حذف کنیم!!! همونطور که همه می دونن پیشگیری بهتر از درمانه!!!! مثلا اگه بشه مواد اولیه اثاث خونه رو تغییر داد هیچ کدوم از این مشکلات پیش نمیاد.
ممنون بابت این مطلب

سلام باید اضافه کرد که از گذشته‌های دور نقش هوا در انتقال عفونت شناخته شده است و همواره آن را به عنوان راه انتقال عفونت می‌شناختند.
اتمسفر حاوی بسیاری از میکروب‌ها است که در هوا منتشر شده و از طریق استنشاق وارد بدن می‌شوند.
قارچ‌ها، مخمرها، باکتری‌ها، ویروس‌ها، جلبک‌ها، تک‌یاخته‌های گیاهی، گروه‌های گیاهان و ... جزء ذرات معلق موجود در هوا می‌باشند.
هرچه ذرات معلق و گرد و غبارموجود در هوا بیشتر شود ⇐ میکرو ارگانیسم بیشتر میشود ⇐ خطر ابتلا به بیماری بیشتر میشود
با افزایش غلظت ذرات معلق، غلظت بیولوژیکی نیز به اوج خود می‌رسد و مقدار باکتری‌ها در m^3 هوا افزایش می‌یابد مانند استافیلوکوکس‌ها
تاکنون بیش از 63 بیماری در مورد انسان‌ها، گیاهان و حیوانات شناسایی در خصوص گرد و غبار شناخته شده اند.

مکانیسم‌های جمع‌آوری ذرات: particulate collection mechanisms
اطاقک‌های رسوب‌دهی
سیلیکون
سیلیکون- اسکرابر ونتوری
جهت گاز عوض می‌‌شود ولی چون ذرات دارای اینرسی بالاتری هستند به حرکت مستقیم خود ادامه داده و به مانع برخورد کرده و حذف می‌شوند.
برخورد مستقیم
صافی‌ها
برای ذرات ریز (زیر 1 μ) که به جهت داشتن حرکات براونی به مانع برخورد می‌کند.
استروفیلترها
دستگاه‌های کنترل ذرات: Particulate equipment control
اطاقک رسوب دهی وزنی
جدا کننده سانترفیوژی یا سیلیکونی
جمع آورنده (شوینده تر))
فیلترپارچه‌ای
رسوب دهنده الکترواستاتیک)

راندمان حذف ذرات قابل تنفس به ترتیب در دستگاه‌های کنترل:
اطاقک رسوب‌دهی< سیلیکون< الکتروفیلتر< اسکرابر< صافی پارچه‌ای