بررسی مشكلات راهبری تصفيه خانه هاي فاضلاب به روش لجن فعال

[naderloo]

لجن فعال یکی از مهمترین فرآیندهای تصفیه فاضلاب به روش بیولوژیکی می باشد. در این فرآیند فاضلاب بوسیله میکرواورگانسیم های هوازی تصفیه می گردد. یکی از موراد مهم در فرآیند لجن فعال راهبری اصولی فرآیند می باشد. بوسیله راهبری اصولی می توان همیشه فرآیند را در شرایط بهینه نگه داشت. در راهبری فرآیند لجن فعال شاخص هایی وجود دارند که این شاخص ها نیازی به آزمایش نداشته و اپراتور به راحتی می تواند با بررسی این شاخص ها شرایط فرآیند را ارزیابی کند. این شاخص ها عبارتند از:

بو
مایع مخلوط (MLSS) باید بوی خاکی، کپک زدگی و پوسیدگی بدهد . یعنی وقتی کنار مخزن هوادهی ایستاده اید نباید بوی آزار دهنده ای استشمام شود. در واقع بو شاخص مهمی برای شرایط بهینه فرآیند می باشد و تصفیه خانه هایی که به درستی راهبری شوند نباید ایجاد بو در محیط داشته باشد. بوی آزار دهنده در محیط تصفیه خانه می تواند ناشی از تجمع بیش از حد آشغال در آشغالگیر ورودی، ناکافی بودن میزان برگشت لجن و تجمع بیش از حد لجن در مخزن زلالساز، تجمع بیش از حد لجن در مخزن ذخیره لجن و ... باشد.

کف
وجود کف در سیستم کف نشاندهنده عوامل زیادی از جمله ورود مقدار بالای دترجنت به سیستم، نسبت F/M پایین،سن پایین، کاهش MLSS و ... می باشد.وجود کف سفید رنگ و سبک و ناپایدار نشان دهنده ورود مقدار بالای دترجنت به سیستم می باشد و باید با نگهداری غلظت MLSS در حد بالا، کاهش هوادهی در زمانی که دبی ورودی کم است و یا تخریب کف با آب پاشی کف را از بین برد. وجود کف متورم، موج دار، سفید و ثابت در سطح مخزن هوادهی نشان دهنده سن پایین لجن می باشد و برای رفع آن باید و دفع لجن کاهش یابد. کف قهوه ای ضخیم و کفاب مانند در سطح مخزن هوادهی نشان دهنده سن بالای لجن بوده و باید مقدار دفع لجن افزایش یابد. کف بسیار تیره و سیاه نیز می تواند شاخص ورود مواد آلوده کننده صنعتی باشد.

رنگ
رنگ مخزن هوادهی باید به رنگ قهوه ایی شکلاتی باشد. هرچه این رنگ به سمت قهوه ای تیره برود نشان دهنده سن بالای لجن می باشد و باید غلظت لجن در مخزن کنترل شود. اگر رنگ مخزن هوادهی خاکستری و یا سیاه باشد نشان دهنده اختلال در سیستم هوادهی و کمبود اکسیژن می باشد و باید زمان و مقدار هوا افزایش یابد.

رشد جلبکی
رشد بیش از اندازه جلبکها بر روی دیواره های حوضچه و سرریزها می تواند شاخصی از غلظت زیاد مواد غذایی (ازت و فسفر) در فاضلاب ورودی به تصفیه خانه باشد. جلبکها برای رشد خود نیاز به ازت و فسفر دارند . وجود ازت و فسفر زیاد در جریان ورودی تصفیه خانه می تواند سبب تشدید رشد جلبک ها و ایجاد مشکلاتی در فرآیند تصفیه می شود. برای رفع این مشکل می تواند از مواد ضد جلبک استفاده کرد که البته استفاده زیاد از این مواد می تواند با از بین بردن میکرواورگانیسم های مفید فرآیند تصفیه را مختل کند.

شناور شدن لجن (بالکینگ)
شناور شدن لجن یا بالگینگ می تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد از جمله تجزیه لجن در مخزن ته نشینی و تولید گاز، نیتریفیکاسیون در خط برگشت لجن، گرفتگی خط برگشت لجن، سن بالای لجن، رشد اورگانسیم های رشته ای و ... راه حل کنترل این مشکل بسته به علت ایجاد آن متفاوت است در صورت تجمع بیش از حد لجن در مخزن و تولید گاز باید تخلیه لجن با تواتر و یا مقدار بیشتر، در صورت بالا بودن سن لجن نیز باید باید افزایش مقدار دفع لجن سن لجن را کاهش داد. در صورت گرفتگی در خط برگشت و یا نیتریفیکاسیون در خط برگشت باید خط برگشت تخلیه و شستشو شود و در صورت رشد اورگانسیم های رشته ای سریعترین راه حل کلرزنی به لجن برگشتی می باشد که باید به مقدار کم و در کوتاه مدت استفاده شود تا سیستم را دچار اختلال نکند.

توزیع یکنواخت هوا در سطح مخزن
در تصفیه خانه هایی که از هوادهی عمقی استفاده می شود باید حباب های هوا بصورت یکنواخت در تمام سطح مخزن دیده شود. دیده نشدن تلاطم و حباب های هوا در بخشی از مخزن نشان دهنده توزیع نامناسب هوا در مخزن و یا گرفتگی دیفیوزرهای هوادهی در کف مخزن می باشد.

در تصفیه خانه هایی که از هواده سطحی استفاده می شود الگوی پخش فاضلاب در هوا توسط هواده ها مکانیکی می تواند شاخصی از مستقر بودن تیغه های هواده در عمق مناسب باشد چنانچه پخش خیلی کم انجام شود به این مفهوم است که حد غوطه وری هواده کافی نیست و باید در عمق پایین تر کار گذاری شود.

شفافیت پساب در سرریز مخزن زلالساز
پساب خروجی از مخزن زلالساز باید کاملا شفاف باشد. وجود مواد معلق بالا در پساب خروجی از واحد ته نشینی نشان دهنده عملکرد نامطلوب تصفیه خانه است. برای رفع این مشکل باید بفل های ورودی و خروجی کنترل شود و از ایجاد جریان میانبر و تلاطم در مخزن ته نشینی جلوگیری شود. ممکن است کدورت ناشی از شناور شدن لجن های کف مخزن ته نشینی نیز باشد که در این صورت باید مقدار برگشت لجن افزایش یابد.

تشکیل حباب در مخزن ته نشینی
وجود حباب در مخزن ته نشینی نشان دهنده ارتفاع زیاد لجن در کف مخزن و بیهوازی شدن لجن ها می باشد در این حالت علاوه بر حباب ممکن است لخته های سیاه رنگ لجن نیز بر روی سطح مخزن شناور شود .این شرایط نشان دهنده مدت زمان طولانی ماند لجن در مخزن می باشد و باید میزان لجن بر گشتی افزایش یابد.

مواد شناور
وجود مواد شناور نشانگر وجود مقادیر بالای روغن و چربی در ورودی تصفیه خانه می باشد. برای کنترل آن باید میزان چربی و روغن در پساب ورودی اندازه گیری شود و در صورت نیاز از تجهیزات حذف چربی و روغن قبل ورود فاضلاب به سیکل بیولوژیکی استفاده کرد.