موژ مهندسی بهداشت محیط زیست ایمنی

[align=justify]ﭘﻴﺶﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ‬
‫اﺻﻮﻻً ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎي زﻻل ﺳﺎز از ﻫﺮ ﻧﻮع ﻣﺎﻧﻨﺪ: ﭘﻮﻟﺴﺎﺗﻮرﻫﺎ، آﻛﺴﻴﻼﺗﻮرﻫﺎ و … ﺑﺮاي زﻻلﺳﺎزي آب ﺧﺎم ﺑﺎ ﻛﺪورت‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﻲ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ. ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻛﺪورت آب ﺧﺎم ﺑﻪ ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎي زﻻل ﺳﺎز ﺑﺮﺳﺪ، ﻧﻴﺎز ﺑﻪ‬ ‫ﭘﻴﺶﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ واﺣﺪ ﭘﻴﺶﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﺳﺎده ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻳﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻣﻮاد ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ‬ ‫و ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎي زﻻلﺳﺎزي ﻃﺮاﺣﻲ ﮔﺮدد.‬
‫ﺑﺮاي ﺣﺬف ﻣﻮاد ﻣﻌﻠﻖ ﺑﺰرﮔﺘﺮ از 002 ﻣﻴﻜﺮون ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﺳﺎده و ﺑﺮاي ﻣﻮاد ﻣﻌﻠﻖ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ و ﺑﺎ وزن ﻣﺨﺼﻮص‬ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻣﻮاد ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻣﻨﻌﻘﺪ ﻛﻨﻨﺪه اﺳﺖ.‬
‫ﺣﻮﺿﻬﺎي ﭘﻴﺶ ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﻣﺤﻞ آﺑﮕﻴﺮي در ﺟﻮار رودﺧﺎﻧﻪ و ﺧﺎرج از ﺗﺼﻔﻴﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻃﺮاﺣﻲ ﮔﺮدد،‬‫در اﻳﻦ ﺻﻮرت از ﻧﻈﺮ دﻓﻊ ﻣﻮاد ﺷﻨﺎور و ﻣﻮاد ﺗﻪﻧﺸﻴﻦ ﺷﺪه در ﺣﻮض ﭘﻴﺶ ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﻣﺸﻜﻠﻲ وﺟﻮد ﻧﺨﻮاﻫﺪ‬ داﺷﺖ. ﻣﻮاد زاﻳﺪ را ﻛﻪ ﻫﻤﺮاه آب رودﺧﺎﻧﻪ اﺳﺖ و در ﺣﻮض ﭘﻴﺶ ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﺗﻪﻧﺸﻴﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ، ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻖ‬ ﻣﻘﺘﻀﻲ دﻓﻊ ﻧﻤﻮد. ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﺪاد دو ﻳﺎ ﭼﻨﺪ واﺣﺪ ﺣﻮض ﭘﻴﺶ ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ واﺣﺪ‬ ‫از آﻧﻬﺎ در ﺣﺎل ﺑﻬﺮهﺑﺮداري و ﺑﻘﻴﻪ در ﺣﺎل ﺷﺴﺘﺸﻮ ﻳﺎ در اﻧﺘﻈﺎر راهاﻧﺪازي ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد.‬
‫از آب ﺧﺮوﺟﻲ از ﺳﺮرﻳﺰ اﻳﻦ واﺣﺪﻫﺎ ﻛﻪ در ﺣﺎل ﺑﻬﺮهﺑﺮداري اﺳﺖ، ﻣﺮﺗﺒﺎً ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﻳﻲ آب، ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ ﺷﻴﺸﻪ‬ ‫دﻫﻦ ﮔﺸﺎد، ﺑﺮداﺷﺖ و آزﻣﺎﻳﺶ ﻣﻲﺷﻮد، ﺗﺎ ﻫﺮ زﻣﺎن ﻛﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداﺷﺖ ﺷﺪه داراي ﻣﺎﺳﻪ ﻧﺮم ﺑﺎﺷﺪ، ﺣﻮض در‬ ‫ﺣﺎل ﺑﻬﺮهﺑﺮداري را از ﺳﺮوﻳﺲ ﺧﺎرج ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﻣﻮازات آن ﻳﻜﻲ از ﺣﻮﺿﻬﺎي آﻣﺎده ﺑﻬﺮهﺑﺮداري را در ﺳﺮوﻳﺲ‬ ‫ﻗﺮار دﻫﻨﺪ.‬
‫ﺣﻮﺿﻬﺎي ﭘﻴﺶ ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ درﻳﺎﭼﻪ ورود آب، ﺷﻴﺮ ﺗﺨﻠﻴﻪ و ﺷﻴﺮ آب ﺷﺴﺘﺸﻮ ﻫﺴﺘﻨﺪ.ﺣﻮﺿﻬﺎي ﭘﻴﺶ ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻣﻘﻄﻊ داﻳﺮه ﻳﺎ ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ ﺑﺎ اﺑﻌﺎد ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﻃﺮاح ﺷﻮﻧﺪ و اﮔﺮ ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﻛﻒ ﺣﻮض داراي ﺷﻴﺐ‬ ‫در ﻋﻜﺲ ﺟﻬﺖ ﺣﺮﻛﺖ آب ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ اﻳﻦ ﻧﻮع ﺣﻮﺿﻬﺎ در ﻛﻨﺎر رودﺧﺎﻧﻪ ﻗﺮار داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﺷﻴﺮ ﺗﺨﻠﻴﻪ‬ ‫در ﻋﻤﻴﻖﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﺣﻮض ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد.‬ ‫اﻏﻠﺐ ﺣﻮﺿﻬﺎي ﭘﻴﺶ ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ داراي ﻟﺠﻦ روب و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺧﻮدﻛﺎر ﻟﺠﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ. در ﻣﻮﻗﻊ ﺷﺮوع ﺑﻪ‬ ‫ﺑﻬﺮهﺑﺮداري از ﻳﻚ ﺣﻮض ﭘﻴﺶ ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ، آب را ﺑﻪ ﺗﺪرﻳﺞ در ﺣﻮض وارد ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺣﻮض ﺑﻪ آراﻣﻲ ﭘﺮ ﺷﻮد. در‬ ‫اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ درﻳﭽﻪ ﺧﺮوج آب از ﺣﻮض ﭘﻴﺶ ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﻛﺎﻣﻼً ﺑﺎز ﻣﻲﺷﻮد، ﺑﺮاي ﺷﺴﺘﺸﻮي ﺣﻮض ﭘﻴﺶ ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ‬ اﺑﺘﺪا ﺷﻴﺮ ورود ﺑﻪ ﺣﻮض را ﺑﺴﺘﻪ و ﺷﻴﺮ ﺗﺨﻠﻴﻪ را ﺑﺎز ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ، زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺳﻄﺢ آب ﭘﺎﻳﻴﻦ رﻓﺖ و ﮔﻞ و ﻻي و‬ ‫ﻣﺎﺳﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ. ﺷﻴﺮ آب ﺷﺴﺘﺸﻮ را ﻛﻪ آب را، از ﺣﻮﺿﭽﻪ آب ﺗﻪﻧﺸﻴﻦ ﺷﺪه ﻳﺎ از ﺣﻮض ﻣﺠﺎور ﻛﻪ در ﺣﺎل‬ ﺑﻬﺮهﺑﺮداري اﺳﺖ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ، ﺑﺎز ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺟﺮﻳﺎن اﻳﻦ آب ﮔﻞ و ﻻي و ﻣﺎﺳﻪ ﺗﻪﻧﺸﺴﺘﻪ را در اﻣﺘﺪاد ﺷﻴﺐ‬ ‫ﻛﻒ ﺣﻮض ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺠﺮاي ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﺮاﻧﺪ و از ﺷﻴﺮ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺧﺎرج ﺳﺎزد.‬‫در ﺑﻌﻀﻲ از ﺗﺎﺳﻴﺴﺎت ﻛﻪ ﺷﻦ و ﻣﺎﺳﻪ و ﻧﺮﻣﻪ ﻣﺎﺳﻪ ﻫﻤﺮاه آب وارد ﺣﻮض ﭘﻴﺶ ﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﻣﻲﮔﺮدد، وﺳﺎﻳﻞ‬
‫ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻳﺎ ﻧﻴﺮوي اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﺮاي ﺗﺨﻠﻴﻪ رﺳﻮﺑﺎت ﺣﻮض ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ.‬‫ﻧﮕﻬﺪاري اﺑﻨﻴﻪ و ﺷﻴﺮآﻻت و درﻳﭽﻪﻫﺎي ورودي آب، ﻃﺒﻖ راﻫﻨﻤﺎي ﻛﻠﻲ ﻧﮕﻬﺪاري ﺗﺎﺳﻴﺴﺎت ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.‬‫ﻣﺪت زﻣﺎن ﺑﻬﺮهﺑﺮداري از ﺣﻮض ﭘﻴﺶﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﻣﻮاد ﻣﻌﻠﻖ و ﻛﻴﻔﻴﺖ آن در آب ﺧﺎم دارد؛ زﻳﺮا ﺑﻪ‬ ﻟﺤﺎظ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺑﺮوز ﻣﺸﻜﻼت اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ و ﭘﺮ ﺷﺪن ﻟﺠﻦ ﻻزم اﺳﺖ ﺣﻮﺿﻬﺎ ﺑﻪ ﺗﻨﺎوب ﺑﺮاي ﺷﺴﺘﺸﻮ‬ ‫از ﺳﺮوﻳﺲ ﺧﺎرج ﺷﻮﻧﺪ. اﻳﻦ ﺣﻮﺿﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﺷﻜﺎل ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ و داﻳﺮه ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و در ﻫﺮ‬ ‫ﺣﺎل وﺳﻴﻠﻪ ﻟﺠﻦروﺑﻲ و ﺗﻐﻠﻴﻆ ﻣﻮاد ﻣﻌﻠﻖ، ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻴﺰان اﺗﻼف آب در ﻃﺮح ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻣﻲﮔﺮدد.‬ ‫ﺑﻬﺮهﺑﺮداري از ﺣﻮض ﭘﻴﺶﺗﻪﻧﺸﻴﻨﻲ ﭼﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻮاﻣﻞ اﻧﻌﻘﺎد و ﭼﻪ ﺑﺪون اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ )ﺳﺎده( ﻃﺒﻖ‬‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ و راﻫﻨﻤﺎي ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﺗﺎﺳﻴﺴﺎت ﺗﺼﻔﻴﻪﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ از ﻃﺮف ﻃﺮاح ﻳﺎ ﺳﺎزﻧﺪه ﺗﺎﺳﻴﺴﺎت‬ ‫ﺗﺼﻔﻴﻪﺧﺎﻧﻪ اراﺋﻪ ﻣﻲﺷﻮد.

ﺗﺠﻬﻴﺰاﺗﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺣﻮﺿﻬﺎ، ﻣﻌﻤﻮﻻً وﺟﻮد دارد؛ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:‬
ﺗﺎﺳﻴﺴﺎت ورود و ﺗﻮزﻳﻊ آب ﺧﺎم‬
ﺗﺎﺳﻴﺴﺎت ﺟﻤﻊآوري، ﺗﻐﻠﻴﻆ و دﻓﻊ ﻟﺠﻦ ﻣﺎزاد‬
ﺗﺎﺳﻴﺴﺎت ﺟﻤﻊآوري و اﻧﺘﻘﺎل آب ﺗﻪﻧﺸﻴﻦ ﺷﺪه‬‫